Problematyka podmiotowości prawnej zwierząt na przykładzie koncepcji utylitaryzmu Petera Singera
DOI:
https://doi.org/10.12775/PPOS.2014.021Słowa kluczowe
Upodmiotowienie zwierząt, Peter Singer, prawna ochrona zwierząt, ochrona praw człowieka, osoba, utylitaryzm.Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest analiza koncepcji upodmiotowienia zwierząt Petera Singera. Jakkolwiek jest to koncepcja etyczna, to jednak niektórzy przedstawiciele doktryny powołują się na nią i dowodzą, że we współczesnym świecie upodmiotowienie zwierząt jest już koniecznością. Koncepcja P. Singera opiera się na utylitaryzmie preferencji, choć odwołuje się również do utylitaryzmu klasycznego. Zwolennicy Singera bardzo zdecydowanie krytykują aktualnie obowiązujący model prawnej ochrony zwierząt. Okazuje się jednak, że przywołując źródła prawnej ochrony zwierząt oraz źródła ochrony praw człowieka, odkrywamy ich ponadczasową wartość, która wynika z właściwego rozpoznania natury zwierząt i człowieka jako osoby. Natomiast analiza koncepcji upodmiotowienia zwierząt, którą prezentują P. Singer i jego zwolennicy, prowadzi do wniosku, że opiera się ona na błędach poznawczych, dotyczących przede wszystkim natury człowieka.W konsekwencji, koncepcja P. Singera nie tylko nie daje gwarancji lepszej ochrony zwierząt, ale jest także zagrożeniem dla ochrony praw człowieka.
Bibliografia
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2010.
Bentham J., Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, Kraków 1958.
Białocerkiewicz J., Status prawny zwierząt. Prawa zwierząt czy prawna ochrona zwierząt, Toruń 2005.
Bittner I., Filozofia człowieka. Zarys dziejów i przegląd stanowisk, Łódź 2000.
Ciach H., Istota ludzka czy osoba ludzka? Krytyka bioetyki początków życia Petera Singera, Kraków 2013.
Cichosz W., Koncepcja osoby ludzkiej w filozofii św. Tomasza z Akwinu, „Studia Gdańskie”, tom XIII, Gdańsk 2000.
Dunaj B. (red.), Wielki słownik języka polskiego, Warszawa 2009.
Gadamer H.G., Prawda i metoda, Warszawa 2004.
Gardocka T., Gruszczyńska A. (red.), Status zwierzęcia. Zagadnienia filozoficzne i prawne., Toruń 2012.
Haeffner G., Wprowadzenie do antropologii filozoficznej, Kraków 2006.
Hume D., Traktat o naturze ludzkiej, Warszawa 1963, t.2.
Jaroszyński P., Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury, Lublin 2008.
Jastrzębski L., Prawo ochrony środowiska w Polsce, Warszawa 1990.
Jasudowicz T., Konstrukcja normatywna międzynarodowo chronionych praw człowieka. [w:] Prawa człowieka i ich ochrona, praca zbiorowa, Toruń 2010.
Kępiński A., Rytm życia, Kraków 2000.
Krukowski J., Godność człowieka podstawą konstytucyjnego katalogu praw i wolności jednostki. [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich ochrona, (red.) L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Łapiński J., Etyczne podstawy ochrony zwierząt [w:] Prawna ochrona zwierząt, (red.)
M. Mozgawa, Lublin 2002.
Maritain J., Pisma filozoficzne, Kraków 1988.
Morawski L., Główne problemy współczesnej filozofii prawa: prawo w toku przemian, Warszawa 2006.
Oniszczuk J., Filozofia i teoria prawa, Warszawa 2008.
Osiatyński W., Prawa człowieka i ich granice, Kraków 2011.
Pawłowski A., Odpowiedzialność człowieka za przyrodę. Humanizm ekologiczny vol.5, Lublin 1999.
Piątek Z., Etyka środowiskowa. Nowe spojrzenie na miejsca człowieka w świeci, Kraków 1998.
Picker E., Godność człowieka a życie ludzkie. Rozbrat dwóch fundamentalnych wartości jako wyraz narastającej relatywizacji człowieka, Warszawa 2007.
Piechowiak M., Pojęcie praw człowieka. [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich ochrona. [red.] L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Pietrzykowski T., Etyczne problemy prawa, Warszawa 2011.
Pietrzykowski T., Spór o prawa zwierząt, Katowice 2007.
Plessner H., Pytanie i conditio humana, Warszawa 1988.
Radecki W., Ochrona walorów turystycznych w prawie polskim, Warszawa 2011.
Radecki W., Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, Warszawa 2012.
Radecki W., Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2012.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2009.
Sadowski M., Personalizm chrześcijański Jacques’a Maritain’a jako fundament koncepcji godności człowieka. [w:] Pozytywizm prawniczy i szkoła prawa natury: tradycje sporu i jego współczesne implikacje, (red.) P. Kaczmarek i Ł. Machaj, Wrocław 2010. http://bibliotekacyfrowa.pl/publication/29514.
Scheler M., Stanowisko człowieka w kosmosie. [w:] Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, Warszawa 1987.
Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2003.
Singer P., O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, Warszawa 1997.
Singer P., Wyzwolenie zwierząt, Warszawa 2004.
Singer P., Zwierzęta i ludzie jako istoty sobie równe, „Etyka” 1980, nr 18.
Smaga Ł., Ochrona humanitarna zwierząt, Białystok 2010.
Spaemann R., Osoby. O różnicy miedzy czymś a kimś, Warszawa 2001.
Spaemann R., Podstawowe pojęcia moralne, Lublin 2000.
Wroczyński K., O źródłach treści praw człowieka. „Człowiek w kulturze”, nr 11.
Wronkowska S., Sytuacje wyznaczane przez normy prawne, [w:] Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001.
Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, tom 13, źródło: http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/
suma_indeks.htm.
Zarosa U., Status moralny zwierząt a dwa rodzaje potencjalności, „Etyka praktyczna”,
nr 3/2012. źródło: portal www.etykapraktyczna.pl.
Ziembiński Z., Podstawowe problemy prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
The journal offers the access to its contents in Open Access system on the principles of non-exclusive licence Creative Commons (CC BY-ND 3.0).Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1143
Liczba cytowań: 0