Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta wolno żyjące w świetle obowiązujących regulacji prawnych i orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
DOI:
https://doi.org/10.12775/PPOS.2013.015Słowa kluczowe
zwierzęta chronione, zwierzęta łowne, szkoda, odszkodowanie, KonstytucjaAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na niejasności prawne i potrzebę zmiany regulacji prawnych dotyczących odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przez zwierzynę łowną i przez zwierzęta objęte ochroną gatunkową.
Artykuł powstał w oparciu o teksty źródłowe, głównie ustawy Prawo łowieckie, ustawy o ochronie przyrody i ustawy o ochronie zwierząt, dokumentację opisującą problemy osób poszkodowanych, interpelacje poselskie i wnioski kierowane do organów władzy, a także dokumentację związaną z wydaniem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2013 roku (P 49/11).
Ustawodawca przewidział szczególne zasady odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez niektóre gatunki zwierząt z listy zwierząt łownych i zwierząt objętych ochroną gatunkową. Nadto, możliwość zastosowania tych zasad uzależniona jest od rodzaju mienia, w którym zwierzę wyrządziło szkodę oraz od wielkości szkody.
W wyroku wydanym w dniu 3 lipca 2013 roku Trybunał Konstytucyjny uznał, że sprzeczne z Konstytucją są regulacje uzależniające przyznanie odszkodowania w trybie ustawy o ochronie przyrody za szkody wyrządzone przez bobry, od rodzaju mienia, w którym szkoda wystąpiła.
W świetle powyższego wyroku oraz w odpowiedzi na postulaty osób poszkodowanych i rozmiar doznawanych szkód, pożądana jest zmiana regulacji prawnych rządzących odpowiedzialnością cywilną za szkody wyrządzone przez tą zwierzynę.
Bibliografia
Goettel M., Sytuacja prawna zwierzęcia w prawie cywilnym, Warszawa 2013, s. 437.
Kaniecki K., Bobry niszczą drzewa nad rzeką Wartą, 10 lipca 2013 roku.
Kloc I., interpelacja poselska nr 2060 z dnia 25 lutego 2008 roku.
http://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/731C6B49
Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, zapis przebiegu
posiedzenia (nr 17) z dnia 12 kwietnia 2012 roku – rozpatrzenie informacji Ministra Środowiska nt. szkód powodowanych przez zwierzęta objęte ochroną gatunkową.
http://orka.sejm.gov.pl/Zapisy7.nsf/0/1F7EDE97C363022CC12579EB0049D8F6/$file/0044507.pdf
Krajowa Rada Izb Rolniczych, Obowiązkowe ubezpieczenie upraw od szkód powodowanych
przez zwierzynę łowną, 10 listopada 2011 roku.
http://krir.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=1593&Itemid=1
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, stanowisko z dnia 7 listopada 2011 roku, BAS-WPTK-2072/11.
Minister Środowiska, pismo z dnia 12 marca 2013 roku, DLPnat-073-31/9915/13/RS.
Polak P., interpelacja poselska nr 7330 z dnia 23 czerwca 2010 roku w sprawie szkód
łowieckich wyrządzonych przez zające w gospodarstwie rolnym, w tym w sadzie owocowym.
http://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/19356393
Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej, stanowisko z dnia 9 stycznia 2012 roku, PG VIII TK 83/11 (P 49/11). http://db.trybunal.gov.pl/sprawa/sprawa_pobierz_plik62.asp?plik=F315125219/P_49_11_PG_2012_01_09_ADO.pdf&syg=P%2049/11
Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej, wniosek z dnia 30 lipca 2013 roku, PG TKw 42/13. http://www.pg.gov.pl/upload_doc/000004048.pdf
Radecki W., Prawo łowieckie. Komentarz, Warszawa 2012, s. 288.
Rolnictwo Kujaw i Pomorza, GazetaPomorska.pl, Dzikie zwierzęta stołują się na polach,
stycznia 2013 roku, http://www.pomorska.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20130130/ROLNICTWO01/130139999
Rzecznik Praw Obywatelskich, wystąpienie z dnia 12 maja 2009 roku, RPO-612357-X/2009/PM dotyczące m.in. ograniczenia w prawie łowieckim odpowiedzialności szkód wyrządzonych tylko przez niektóre gatunki zwierząt. http://www.sprawygeneralne.brpo.gov.pl/pdf/2009/03/612357/1390338.pdf
Rzecznik Praw Obywatelskich, wystąpienie z dnia 3 grudnia 2010 roku, RPO-643913-X/2010/PM wskazujące, że również pozostałe zwierzęta objęte ścisłą ochrona gatunkową powodują istotne szkody w majątku trwałym, hodowlach i uprawach. http://www.sprawygeneralne.brpo.gov.pl/szczegoly.php?pismo=1531662
Rzecznik Praw Obywatelskich, wystąpienie z dnia 21 września 2000 roku, nr 34748, RPO/285007/98/X/KMS dotyczące braku norm określających zasad odpowiedzialności Skarbu Państwa w zakresie szkód wyrządzanych w uprawach przez żurawie i przez ptaki z rodziny drozdów, które wyrządzają szkody w sadach.
http://www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl/szczegoly.php?pismo=587709
Rzecznik Praw Obywatelskich, wystąpienie z dnia 25 lipca 2006 roku, nr RPO-533573-X/06/PM dotyczące skarg rolników na brak możliwości dochodzenia odszkodowań z tytułu szkód łowieckich wyrządzonych przez zające w sadach. http://www.sprawygeneralne.brpo.gov.pl/szczegoly.php?pismo=1137440
Rzecznik Praw Obywatelskich, wystąpienie z dnia 31 sierpnia 2000 roku, RPO/343712/2000/X/KMS m.in. w sprawie uzależniania przyznania odszkodowania za szkody wyrządzone przez dziki od wartości szkody.
http://www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl/szczegoly.php?pismo=583188
Zachodniopomorska Izba Rolnicza, Szkody łowieckie – narastający problem
zachodniopomorskich rolników, 5 kwietnia 2013 roku, http://www.archiwum2.zir.pl/index.php/210-szkody-lowieckie-narastajacy-problem-zachodniopomorskich-rolnikow
Zuba M., interpelacja poselska nr 7527 z dnia 7 sierpnia 2012 roku w sprawie zagrożenia
bankructwem polskich hodowców ryb słodkowodnych oraz postępujących w ślad za tym likwidowaniem polskich stawów hodowlanych na skutek uniemożliwienia hodowcom odstrzału i płoszenia ptaków i wydr pasożytujących na hodowlach. http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/interpelacja.xsp?typ=INT&nr=7527
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
The journal offers the access to its contents in Open Access system on the principles of non-exclusive licence Creative Commons (CC BY-ND 3.0).Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 843
Liczba cytowań: 0