O dwóch metatekstowych jednostkach: „zaś” i „natomiast”
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2015.002Słowa kluczowe
metatekst, zaimek, partykuła, spójnik, STRAbstrakt
W artykule prezentowane są dwie jednostki metatekstowe o niejasnej przynależności klasowej, obie pochodzące od złożeń z zaimkami: zaś i natomiast. W pierwszej części artykułu zestawia się je z jednostkami uważanymi w leksykografii za semantycznie pokrewne: za to, z kolei, ale i a. Pierwsza z nich ma równie niejasną przynależność klasową, druga jest zaliczana do klasy partykuł, a dwie ostatnie – do klasy spójników. Na podstawie analizy budowy T-R zdań z tymi jednostkami, ich zdolności do kookurencji z innymi jednostkami metatekstowymi oraz obserwacji zajmowanych pozycji w obrębie zdania wskazuje się na oddzielność zaś i natomiast od klasy partykuł i spójników. W drugiej części artykułu uszczegóławiana jest obserwacja układów T-R zdań z tymi dwiema jednostkami w celu ich wzajemnego skontrastowania i, w rezultacie, wydobycia ich specyfiki.
Bibliografia
BORYŚ W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
ISJP: BAŃKO M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
KLESZCZOWA K., 2014, Zaimkowy rodowód wybranych partykuł, w: A. Moroz, P. Sobotka, M. Żabowska (red.), Maiuscula linguistica. Studia in honorem Professori Matthiae Grochowski sextuagesimo quinto dedicata, Warszawa: Bel Studio, s. 131–140.
SGPP: GROCHOWSKI M., KISIEL A., ŻABOWSKA M., 2014, Słownik gniazdowy partykuł polskich, Kraków: PAU.
SJPDor: DOROSZEWSKI W. (red.), 1958–1969, Słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
SOBOTKA P., 2014, Od zaimka do wyrażenia funkcyjnego. Dzieje prasłowiańskiego zaimka *vьs-akъ i jego kontynuantów, w: A. Moroz, P. Sobotka, M. Żabowska (red.), Maiuscula linguistica. Studia in honorem Professori Matthiae Grochowski sextuagesimo quinto dedicata, Warszawa: Bel Studio, s. 141–161.
SULICH A., 2008, Tematyzatory polskie. Jednostki leksykalne wyznaczające strukturę tematyczną wypowiedzi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
ŚWIĄTKIEWICZ K., 2005, Próba ustalenia etymologii zaś, Poradnik Językowy, z. 1, s. 60–67.
USJP: DUBISZ S. (red), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
WAJSZCZUK J., 1997, System znaczeń w obszarze spójników polskich, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
WAJSZCZUK J., 2005, O metatekście, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 372
Liczba cytowań: 0