Eufonia a frekwencja wariantywnych form fleksyjnych
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2014.045Słowa kluczowe
eufonia, fleksja, frekwencjaAbstrakt
Przedmiotem rozważań w artykule jest badanie wpływu czynników eufonicznych na wybór jednej z dwóch wariantywnych postaci fleksyjnych. Wykroczeniem przeciwko eufonii jest stosowanie połączeń fonetycznych odczuwanych jako trudne do wymówienia, niemile brzmiące, kakofoniczne. Obserwacji zostały poddane wybrane pary wariantywnych form fleksyjnych, które są zgodne z normą językową zaświadczoną w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN (np. magistrzy – magistrowie, pedagodzy – pedagogowie, bitw – bitew, brzytw – brzytew, napełń – napełnij). Podstawą zestawień ilościowych jest Narodowy Korpus Języka Polskiego. Badania pokazują, że eufonia odgrywa dużą rolę przy wyborze fleksyjnych form wariantywnych. Większą frekwencję mają na ogół te postacie fleksyjne wyrazów, które zawierają łatwiejsze do wymówienia połączenia fonemowe, nawet jeśli wyrazy te są dłuższe niż ich warianty (miarą długości jest sylaba).
Bibliografia
BAŃKO M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
BUTTLER D., KURKOWSKA H., SATKIEWICZ H., 1973, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
DOROSZEWSKI W. (red.), 1960, Słownik języka polskiego, t. 2, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
DUBISZ S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydaw-nictwo Naukowe PWN.
GOŁĄB Z., HEINZ A., POLAŃSKI K., 1968, Słownik terminologii językoznawczej, War-szawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
LASKOWSKI R., PISAREK W., 1991, Eufonia, w: S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 78.
MARKOWSKI A. (red.), 2010, Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
MIODEK J., 2005, Słownik ojczyzny polszczyzny, oprac. M. Zaśko-Zielińska, T. Piekot, Wrocław: Wydawnictwo EUROPA.
POLAŃSKI K., 1993, Haplologia (hapaksepia, haplolalia), w: K. Polański (red.), Ency-klopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 206.
RUSZKOWSKI M., 2013, Usterki językowe w zakresie eufonii, w: J. Migdał, A. Pio-trowska-Wojaczyk (red.), Cum reverentia, gratia, amicitia... Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi, Poznań: Wydawnictwo Rys, t. 3, s. 87–92.
SAMBOR J., 1972, Słowa i liczby. Zagadnienia językoznawstwa statystycznego, Wro-cław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
ZIPF G. K., 1949, Human Behavior and the Principle of Least Effort, Cambridge: Addison-Wesley Press.
Narodowy Korpus Języka Polskiego [on-line], http://www.nkjp.pl, [30.05.2014].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 290
Liczba cytowań: 0