Projekty edukacyjne na rzecz integracji społecznej oraz kształtowania postaw tolerancji i zrozumienia
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2020.59.06Słowa kluczowe
edukacja, antropologia publiczna, antropologia zaangażowana, migracje przymusoweAbstrakt
Od 2015 roku w reakcji na „kryzys uchodźczy” – przybycie wielu tysięcy osób uciekających przed skutkami konfliktu w Syrii do Europy – przedstawiciele partii Prawo i Sprawiedliwość oraz polskiego rządu przyjęli negatywny stosunek do uchodźców, a w wielu polskich mass mediach pojawił się antyuchodźczy przekaz łączący zjawiska terroryzmu, „zagrożenia islamizacją” i uchodźstwa. Nie jest to jednak jedyna narracja i postawa obecna w Polsce. W artykule przedstawione są lokalne inicjatywy, które miały na celu przeciwdziałanie antyuchodźczej kampanii nienawiści, a także zwiększenie kompetencji i zaangażowania środowiska etnologicznego. Analizie poddano działania edukacyjne podejmowane i inspirowane przez Centrum Badań Migracyjnych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2017 roku – projekty „Zaadoptuj kamizelkę” i „Porozmawiajmy o uchodźcach”. Oba projekty miały na celu kształtowanie postaw otwartości wobec uchodźców oraz zwiększenie wiedzy odbiorców – szeroko rozumianej społeczności mieszkańców i mieszkanek Poznania oraz dzieci i młodzieży szkolnej. Inicjatywy zespołu realizującego te projekty służyły poszerzeniu i wzmocnieniu grupy osób chcących zaangażować się w upowszechnienie wiedzy oraz postaw otwartości i szacunku dla drugiego człowieka. Działania te podyktowane były przeświadczeniem o znaczeniu nie tylko lepszego poznania świata, ale też wyobrażenia go sobie inaczej i stworzenia alternatywy w duchu solidarności z innymi (por. Fischman, McLaren 2005).
Bibliografia
Akcja „Zaadoptuj kamizelkę” (2017). Centrum Badań Migracyjnych UAM. Pozyskano z: https://www.cebam.amu.edu.pl/221-akcja-zaadoptuj-kamizelke.html.
Biernacka, M. (1973). Osady uchodźców greckich w Bieszczadach. Etnografia Polska 17(1), 83–93.
Bloch, N. (2015). Streetworking: zaangażowane działanie w terenie. Antropolog jako badacz i asystent imigranta. W: N. Bloch, I. Main, K. Sydow (red.), Nie dość użyteczni. Zmagania imigrantów na lokalnym rynku pracy (s. 33–51). Poznań: Centrum Badań Migracyjnych UAM.
Bloch, N., Main, I. (2017). Antropologia wobec sytuacji kryzysu wartości. Lud, 101, 43–48, doi: http://dx.doi.org/10.12775/lud101.2017.01d.
Bloch, N., Main, I., Sydow, K. (2015). Wstęp. W: N. Bloch, I. Main, K. Sydow (red.), Nie dość użyteczni. Zmagania imigrantów na lokalnym rynku pracy (s. 7–15). Poznań: Centrum Badań Migracyjnych UAM.
Bobako, M. (2017). Islamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Buchowski, M. (2016). Making Anthropology Matter in the Heyday of Islamophobia and the „Refugee Crisis”: The Case of Poland. Český lid, 103, 51–67.
CBOS (2017). Stosunek Polaków do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 1. Warszawa: Centrum Badania Opinii Publicznej.
CBOS (2018). Stosunek Polaków i Czechów do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 87. Warszawa: Centrum Badania Opinii Publicznej.
Cekiera, R. (2017). Między gościnnością a misoksenią – reperkusje kryzysu migracyjnego w Polsce. Political Preferences, 17, 237–250.
Červinková, H. (2012). Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna. Teraźniejszość
– Człowiek – Edukacja, 57(1), 7–17.
Cohen, S. (2017). Folk Devils and Moral Panics. The Creation of the Mods and Rockers. London–New York: Routledge.
Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej
człowieka. Gdańsk: GWP.
Fine, M. (2017). Just Research in Contentious Times: Widening the Methodological Imagination. New York: Teachers College Press.
Fischman, G.E., McLaren, P. (2005). Rethinking Critical Pedagogy and the Gramscian and Freirean Legacies: From Organic to Committed Intellectuals or Critical Pedagogy, Commitment, and Praxis. Cultural Studies. Critical Methodologies, 5(4), 425–446.
Fitzgerald, I., Smoczyński, R. (2015). Anti-Polish Migrant Moral Panic in the UK: Rethinking Employment Insecurities and Moral Regulation. Sociologický Časopis / Czech Sociological Review, 51(3), 339–361, doi: 10.13060/00380288.2015.51.3.180
Goździak, E.M., Márton, P. (2018). Where the Wild Things Are: Fear of Islam and the Anti-Refugee Rhetoric in Hungary and in Poland. Central and Eastern European Migration Review, 7, 125–151.
Goździak, E.M., Nowak, L. (2012). Ten Obcy. Stosunek Wielkopolan do cudzoziemców. Przegląd Wielkopolski, 1(95), 17–28.
Kaczyński, L. (2015). Kaczyński: Pasożyty i pierwotniaki w organizmach uchodźców groźne dla Polaków, Newsweek. Pozyskano z: https://www.newsweek.pl/polska/
jaroslaw-kaczynski-o-uchodzcach/89mwbx3.
Kledzik, E., Praczyk, M. (2016). Migracja edukacja. Edukacja międzykulturowa w kontekście kryzysu migracyjnego z perspektywy krajów V4. Poznań: Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM.
Kociatkiewicz, J., Kostera, M. (2020). Uniwersytet prawdziwy i uberopodobny. Magazyn Kontakt, 18 kwietnia. Pozyskano z: https://magazynkontakt.pl/uniwersytet-
prawdziwy-i-uberopodobny/?fbclid=IwAR13j6InkdlwUu2GiAt4_vgvFKmIvhMSuj-
ltnkxM8ji43OnasvJmLw3yhw.
Kopacz, E. (2015). Polska przyjmie tylko uchodźców, nie emigrantów ekonomicznych. Polska Times. Pozyskano z: ht tps://polskat imes.pl/ewa-kopacz-polska-przyjmie-uchodzcow-ale-nie-imigrantow-ekonomicznych/ar/8168870.
Kościańska A. (2004). Ku odpowiedzialności. Etnologia w Polsce: tradycje i wyzwania. (op.cit.,) Maszyna Interpretacyjna, 6/7, 12–13.
Kościesza, K. (2014). Wywiad z Wojciechem Bauerem koordynatorem projektu Open Cities – Urząd Miasta Poznania. Pozyskano z: http://cw.org.pl/aktualnosci/97-wywiad-z-wojciechem--bauerem-koordynatorem-projektu-open-cities-urzad-miasta-poznania.
Krzyżanowska, N., Krzyżanowski, M. (2018). „Crisis” and Migration in Poland: Discursive Shifts, Anti-Pluralism and the Politicisation of Exclusion. Sociology, 52(3), 612–618.
Kwiecińska-Zdrenka, M. (2018). Tworzenie Sprawiedliwych Miast – włączanie Agendy 2030
w polityki na poziomie lokalnym w czasach wielkich migracji i uchodźstwa. Toruń: Pracownia Badań Soma.
Low, S., Merry, S. (2010). Engaged Anthropology: Diversity and Dilemmas: An Introduction to Supplement 2. Current Anthropology, 51(S2), 203–226, doi:10.1086/653837.
Łaciak, B., Segeš Frelak. J. (2018). The Wages of Fear. Attitudes Towards Refugees and Migrants in Poland. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Main, I. (2020). Proclaiming and Practicing Pro immigration Values in Poland. A Case Study of Poznań. W: E.M. Goździak, I. Main, B. Sutter (red.), Europe and the Refugee Response: A Crisis of Values? (s. 269–285). London: Routledge.
Mamzer, H. (2011). Czy warto ufać obcym? Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Morgan, G. (2016). Global Islamophobia: Muslims and Moral Panic in the West. London: Routledge.
Nadzwyczajny Zjazd Antropologów i Etnologów Polskich (2017). Lud 101, 35–103, doi: http:// dx.doi.org/10.12775/lud101.2017.01d.
Nowicka, E. (2008). Hermes, Odyseusz i greckie powroty do ojczyzny. Kraków: Nomos.
Pasamonik, B. (2017). Moral Panic About Refugees in Poland as a Manifestation of Cultural Transformation. Multicultural Studies, 1, 87–101.
Pędziwiatr, K. (2017). Islamophobia in Poland. National Report. W: E. Bayrakli, F. Hafez (red.), European Islamophobia Report 2016 (s. 411–442). Istanbul: SETA.
Pędziwiatr, K., Legut, A. (2017). Polskie rządy wobec unijnej strategii na rzecz przeciwdziałania kryzysowi migracyjnemu. W: K. Wojtaszczyk, J. Szymańska (red.), Uchodźcy w Europie. Uwarunkowania, istota, następstwa (s. 608–628). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra J-R.
Scheper-Hughes, N. (1995). The Primacy of the Ethical: Propositions for a Militant Anthropology. Current Anthropology, 36(3), 409–440.
Songin-Mokrzan, M. (2014). Zwrot ku zaangażowaniu. Strategie konstruowania nowej tożsamości antropologii. Wrocław–Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Stola, D. (2012). Kraj bez wyjścia. Migracje z Polski 1949–1989. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Stowarzyszenie Nigdy Więcej (2019). O agresji wobec muzułmanów – raport na Dzień Islamu w kościele 24.01.2019. Pozyskano z: http://www.nigdywiecej.org/komunikaty/
rok-2019/4109-o-agresji-wobec-muzulmanow-raport-na-dzien-islamu-w-kosciele.
Sydow, K. (2015). Od działań postulowanych do praktykowanych. Przygotowanie i realizacja projektu AMIGA. W: N. Bloch, I. Main, K. Sydow (red.), Nie dość użyteczni. Zmagania imigrantów na lokalnym rynku pracy (s. 17–31). Poznań: Centrum Badań Migracyjnych.
Śliwerski, B. (2016). Recepcja i aplikacje pedagogiki i psychologii krytycznej. Polska Myśl Pedagogiczna, 2/2, 19–49.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 429
Liczba cytowań: 0