O problemie reakcji społeczeństwa szlacheckiego na pierwszy rozbiór raz jeszcze. Uwagi na kanwie edycji korespondencji i gazetek rękopiśmiennych Jędrzeja Kitowicza
DOI:
https://doi.org/10.12775/KH.2020.127.3.07Słowa kluczowe
Jędrzej Kitowicz, konfederacja barska, pierwszy rozbiór, społeczeństwo, gazetki rękopiśmienneAbstrakt
W powszechnej opinii panuje przekonanie, że pierwszy rozbiór Rzeczypospolitej wywołał szok w świadomości społeczeństwa szlacheckiego. Badania źródłowe nie potwierdzają tej tezy. Wręcz przeciwnie, pokazują, że szlachta zareagowała spokojnie, nadspodziewanie długo łudząc się, że jest to tylko przejściowa sytuacja. Wydane drukiem Korespondencja i gazetki rękopiśmienne Jędrzeja Kitowicza z lat 1771–1776 są znakomitym źródłem do śledzenia nastrojów, oczekiwań i złudzeń szlachty w szeroko pojętej dobie pierwszego rozbioru.
Bibliografia
Dukwicz Dorota, Czy rozbiór był wstrząsem? Problem reakcji społeczeństwa szlacheckiego Rzeczypospolitej na zabór części terytorium oraz utratę suwerenności w okresie pierwszego rozbioru, w: „My i oni”. Społeczeństwo nowożytnej Rzeczypospolitej wobec państwa, red. Wojciech Kriegseisen, IH PAN, Warszawa 2016, s. 355–377.
Dukwicz Dorota, Rosja wobec sejmu rozbiorowego warszawskiego (1772–1775), IH PAN, Warszawa 2015.
Entretiens du roi Stanislas-Auguste avec Otto Magnus von Stackelberg (1773–1775), wyd. Dorota Dukwicz, Ewa Zielińska, IH PAN, Warszawa 2017.
Fiszerowa Wirydianna, Dzieje moje własne i osób postronnych. Wiązanka spraw ciekawych, poważnych i błahych, Świat Książki, Warszawa 1998.
Grześkowiak-Krwawicz Anna, Regina libertas. Wolność w polskiej myśli politycznej XVIII wieku, słowo/obraz terytoria, Warszawa 2006.
Konopczyński Władysław, Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, Akademia Umiejętności, skł. gł. Gebethnera i Wolffa, Kraków–Warszawa 1917.
Konopczyński Władysław, Pierwszy rozbiór Polski, Arcana, Kraków 2010.
Michalski Jerzy, Schyłek konfederacji barskiej, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970.
Michalski Jerzy, Rejtan i dylematy Polaków w dobie pierwszego rozbioru, w: Jerzy Michalski, Studia historyczne z XVIII i XIX wieku, t. 1: Polityka i społeczeństwo, red. Wojciech Kriegseisen, Zofia Zielińska, Stentor, Warszawa 2007, s. 160–201.
Repertorium der diplomatischen Vertreter aller Länder seit dem Westfälischen Frieden (1648), t. 3: 1764–1815, wyd. Otto Friedrich Winter et al., Verlag Hermann Böhlaus, Graz–Köln 1965.
Turiłowa Svietłana, Rosyjscy przedstawiciele dyplomatyczni w Rzeczypospolitej w XVII– XVIII w., „Kwartalnik Historyczny” 105, 1998, 2, s. 71–79.
Ugniewski Piotr, Media i dyplomacja. „Gazette de France” o sejmie rozbiorowym 1773– 1775, DiG, Warszawa 2006.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 493
Liczba cytowań: 0