„Opowiem Ci ciekawą historię...” – o pożytku opowiadania historii przez uczestników i świadków wydarzeń dziejowych
DOI:
https://doi.org/10.12775/HiP.2016.020Słowa kluczowe
oral history, „zwykli” ludzie, sytuacja konfliktu, dialog międzypokoleniowyAbstrakt
Oral history jest coraz bardziej popularną metodą zdobywania wiedzy o przeszłości. Poza tym przynosi liczne korzyści jej użytkownikom. Zauważmy, że w centrum zainteresowania stawia człowieka, zwyczajnego człowieka wraz z jego przeżyciami i emocjami. Mówienie i słuchanie o uczuciach może pomóc obu stronom w znalezieniu drogi do dialogu oraz wzajemnego zrozumienia. Jest to szczególnie ważne w sytuacjach konfliktowych oraz traumatycznych epizodach historii.
Bibliografia
Abrahams, R.D. (1981). Story and History: A Folklorists View. The Oral History Review, 9 (1), 1–11.
ANO pro Evropu – Českoslovenští političtí vĕzni: orální historie obĕtí stalinismu (Czechoslovak Political Prosisoners: Oral Histories of Victims of Stalinism, 2013). W: L. Loskotová (red.), Aktivní evropská paměť. Projekty podpořené z programu Evropa pro občany (s. 10–11). Za finanční podpory Evropské unie.
Baum-Gruszowska, M. (2009). Historia mówiona jako źródło historyczne. W: M. Baum-Gruszowska (red.), Światła w Ciemności – Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Relacje historii mówionej w działaniach edukacyjnych (s. 49–51). Lublin: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”.
Bayer, R., Oppenheimer, G.M. (2000). AIDS Doctors: Voices from the Epidemic. Oxford: Oxford University Press. Bolee 400 tysâč moskvičej prinâli yčastie v marše „Bessmertnyj polk”. (2015). Pobrane z: http://www.rg.ru/2015/05/09/polk-anons.html.
Clark, M.M., Frazier, T., Kangas, B., Taminian, L. (red.). (2014). Documenting and Interpreting Conflict through Oral History. A Working Guide. Columbia University: Center for Oral History co-produced with TAARII, with support from the Columbia University Libraries.
Charon, R. (2006). Narrative Medicine: Honoring the Stories of Illness. New York: Oxford University Press.
Čuguncova, N.A. (2013). Vojna 1941–1945 gg. v pamâti pokolenij (na materialah Severnogo Kavkaza). Istoričeskaâ I social’no-obrazovatelnaâ mysl’, 4 (20), 54–57.
Czapigo, D. (2012). Historia mówiona – realizacja nagrań. W: K. Ziętal (red.), Archiwistyka społeczna (s. 69–79). Warszawa: Ośrodek KARTA.
Dahl, I., Thor, M. (2009). Oral history, constructions and deconstructions of narratives: Intersections of class, gender, locality, nation and religion in narratives from a Jewish woman in Sweden. Enquire, 2 (1), 1–20.
Dąbrowski, R. (red.). (2008). Historia mówiona. Elementarz. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
D’Emilio, J. (1990). Gay Politics and Community in San Francisco since World War II. W: M. Bauml Duberman, M. Vicinus, G. Chauncey Jr. (red.), Hidden from History: Reclaiming the Gay and Lesbian Past (s. 456–473). New York: Penguin Group.
Denis, P. (2007). Oral History: An African Art? Archieves News, 1, 39–51.
Eisler, J. (2003). Refleksje nad wykorzystaniem relacji jako źródła w badaniu historii PRL (rozmowy z dysydentami i prominentami). Polska 1944/45–1989. Studia i materiały, 6, 23–48.
»Erlebte Geschichte«. (2009) Bundesgeschäftsstelle Kassel: Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V.
Figes, O. (2008). Private Life in Stalin’s Russia: Family Narratives, Memory and Oral History. History Workshop Journal, 65 (1), 117–137. DOI:10.1093/hwj/dbm073.
Filová, E., Mojžišová, Z. (2014). Oral history. Metodicko-technický manual. Bratislava: Filmová a televízna fakulta VŠMU. Hands on History. A guide to oral history. Pobrane z: http://www.bbc.co.uk/history/handsonhistory/get-started.shtml.
Hunt, M. (2012). Smithsonian Folklife And Oral History Interview Guide. Washington: Smithsonian Center for Folklife and Cultural Heritage, in collaboration with the Smithsonian Institution Traveling Exhibition Service in conjunction with the Stories from Main Street project, an initiative of Museum on Main Street, a partnership of the Smithsonian Institution and State Humanities Councils nationwide in service to America.
Hitzer, B. (2011). Emotionsgeschichte – ein Anfang mit Folgen. Pobrane z: http://hsozkult.geschichte.huberlin.de/forum/2011-11-001.pdf.
Hoffman, A.M., Hoffman, H.S. (1994). Reliability and Validity in Oral History. The Case for Memory. W: J. Jeffrey, G. Edwoll (red.), History and Memory: Essays on Recalling and Interpreting Experience (s. 107–135). Lanham, Md.: University Press of America.
Jaago, T., Kõresaar, E. (2008). Complementarity of Sources in Studying Adaptation: An Oral History Viewpoint. Folklore: Electronic Journal of Folklore, 39, 17–38. DOI:10.7592/FEJF2008.39.jaago_koresaar.
Kabaciński, S. (1985). Wyrzuceni z praojców pieleszy. W: R. Dyliński, M. Flejsierowicz, S. Kubiak (wyb. i oprac.), G. Łuczak (wst.), Wysiedlenie i poniewierka. Wspomnienia Polaków wysiedlonych przez okupanta hitlerowskiego z ziem polskich „wcielonych” do Rzeszy 1939–1945, 158–160. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Kałwa, R. (2010). Historia mówiona w krajach postkomunistycznych. Rekonesans. Pobrane z: http://www.kulturaihistoria.umcs.pl/archives/1887.
Kiseleva, O.A. (2013). Moral’nyj oblik obŝestva i ustnaâ istoriâ (po vospominaniâm i frontowym pis’mam. Vestnik Pskovskogo gosudarstvennogo universiteta. Seriâ: Social’no-gumanitarnye i psihologo-pedagogičeskie nauki, 2, 214–219.
Klimczak, E. (2015). Historię piszą zwycięzcy. Pamięć historyczna i nauczanie historii w wolnej Polsce (raport z badań). W: E. Czop, K. Stukus, D. Haník (red.), Rok 1989 – nowy początek dla państw Europy Środkowo-Wschodniej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego [w druku].
Kubiszyn, M. (2000). Historia mówiona jako metoda badania dziedzictwa środowiska lokalnego. Pobrane z: http://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dlibra/doczip?id=19560.
Kubiszyn, M. (2003). Historia mówiona w edukacji regionalnej i wielokulturowej. Zeszyty Szkolne, 4 (10), 38–42.
Kuwałek, R. (2008). Ludzkie opowieści o wojnie – Zeugenberichte ueber den zweiten Weltkrieg – Human Stories About War. W: A. Dąbrowska (red.), Światła w Ciemności. Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Relacje – Licher in der Finsternis. Gerechte Unten Der Voelkern. Berichte – Ligths in the Darkness. The Righteous Among the Nations. Testimonities, cz. 1 (s. 16–24). Lublin: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”.
Lipniewski, M. (oprac.). (1998). Historia mówiona – rozmowa z prof. Tadeuszem Radzikiem (UMCS). Scriptores Scholarum. Kwartalnik uczniów i nauczycieli oraz ich Przyjaciół, 6, 1 (18), 11–17.
McNeill, L., McCain, G. (1996). Please Kill Me. The Uncensored Oral History of Punk. New York: Grove Press.
Mickiewicz, A. (1830). Do Matki Polki. Pobrane z: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/sonety-odeskie-do-matki-polki.html.
Oral History: Methods for Documentation And Research. (2005) Pobrane z: www.cecilhistory.org/aids/oralhistory.pdf.
Patai, D. (1987). Ethical Problems of Personal Narratives, or, Who Should Eat the Last Piece of Cake. The International Journal of Oral History, 8 (1), 5–27.
Penter, T., Dmitrii, T. (2011). Local memory on war, German occupation and postwar years – an oral history project in the Donbass. Cahiers du monde russe. Russie, Empire Russe, Union Soviétique, Etats Indépendants; revue trimestrielle, 52 (2–3), 475–497.
Pető, A. (red.). (2003). To Look At Life Through Women’s Eyes. Women’s Oral Histories from the Former Soviet Union. New York: Open Society Institute Network Women’s Program.
Portelli, A. (2003). What Makes Oral History Different? W: R. Perks, A. Thomson (red.), The Oral History Reader. London–New York: Routledge Taylor & Francis Group, Taylor & Francis Group e-Library.
Punikai’a, B.K. (–). „...And then it Becomes Complete” Oral History. The Process, The Product. Pobrane z: http://www.idealeprosydignity.org/OralHistoryWeb/Oral%20History%20Guide.html
Ryblova, M.A. (2012). „Ustnaâ istoriâ” donskih kazakov v polevyh etnografičeskih issledovaniaâh. Vestnik Volgogradskogo gosudarstvennogo Universiteta, Seriâ 4, Istoriâ.
Regionovedenie. Meždunarodnye otnošeniâ, 1 (21), 177–185. DOI: http://dx.doi.org/10.15688/jvolsu4.2012.1.27.
Sakson, A. (2001). Polacy i Niemcy po II wojnie światowej. Materiały do nauki historii i wiedzy o społeczeństwie. Poznań: Instytut Zachodni.
Saleniece, I. (2005). Latvian 20th Century History from the Perspective of Oral History Sources. The View of Russians from Eastern Latvia. Pro Ethnologia. The Russian Speaking Minorities in Estonia and Latvia, 19, 33–42.
Słowacki, J. (1841). Beniowski. Pobrane z: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/beniowski-piec-pierwszych-piesni.html.
Smalânčuk, A. (2006). Vobraz polskaj, saveckaj i nâmeckaj uladaŭ II susvetnaj vajny va ŭspamìnah žiharoŭ pol’ska-belaruskaga pamežža. W: M. Kietliński, W. Śleszyński (red.), Wyzwolenie czy okupacja? Stosunek społeczności zamieszkujących pogranicze polsko-litewsko-białoruskie do zmieniających się w XX wieku systemów państwowych(s. 149–157). Białystok: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Instytut Historii Uniwersytetu w Białymstoku, Archiwum Państwowe w Białymstoku, Archiwum Państwowe w Suwałkach, Wydział Zarządzania Politechniki Białostockiej, Instytut Pamięci Narodowej – Oddział w Białymstoku, Wyższe Archidiecezjalne Seminarium Duchowne w Białymstoku, Wydawnictwo PRYMAT.
Stamelman, R. (2003). September 11th: Between Memory and History. W: J. Greenberg (red.), Trauma at Home After 9/11 (s. 11–20). Lincoln: University of Nebraska Press.
Stradling, R. (2001). Teaching 20th-century European history. Strasbourg Cedex: Council of Europe Publishing.
Szajda, M. (2013). International seminar: Good practices in oral history methodology, March 4th–5th 2013, Liberec. Wrocławski Rocznik Historii Mówionej, 3, 293–297.
The Guantánamo Bay Oral History Project The Reminiscences of Feroz Ali Abbasi. (2011) Pobrane z: http://www.columbia.edu/cu/libraries/inside/ccoh_8954358_transcript.pdf.
Truesdell, B. (–). ORAL HISTORY TECHNIQUES: How to Organize and Conduct Oral History Interviews. Pobrane z: http://www.indiana.edu/~cshm/techniques.html.
Venken, M. (2010). Vklûčennoe nablûdenie i/ili interv’û? Sobiranie kollektivnyh i/ili ličnyh vospominanij? Сase-study v Bel’gii. W: G. Grinčenko, N. Hanenko-Frìzen (red.), U pošukah vlasnogo golosu: ustna ìstorìâ âk teorìâ, metod ta džerelo (s. 64–72). Harkìv: Torsìng plûs.
Winslow, M. (2001). Issues specifically concerning women. W: M. Winslow, War, resettlement, rooting and ageing: An oral history study of Polish émigrés in Britain (s. 191–194).
Submitted for the degree of Doctor of Philosophy, University of Sheffield. Živà paméť. Učení se z historie (Teaching Remembrance – Living History of Holocaust Legacies in the Classroom). (2013) W: L. Loskotová (red.), Aktivní evropská paměť. Projekty podpořené z programu Evropa pro občany (s. 38–39). Za finanční podpory Evropské unie.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu respektuje prawo do prywatności i ochrony danych osobowych autorów.
Dane autorów nie są wykorzystywane w celach handlowych i marketingowych. Redaktorzy i recenzenci są zobowiązani do zachowania w poufności wszelkich informacji związanych ze złożonymi do redakcji tekstami.
Autor, zgłaszając swój tekst wyraża zgodę na wszystkie warunki i zapisy umowy licencyjnej (określającej prawa autorskie) z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 247
Liczba cytowań: 0