Szansa i ryzyko – o argumencie „równi pochyłej” w bioetyce
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2014.014Słowa kluczowe:
argument „równi pochyłej”, argumentacja, bioetyka, ryzykoAbstrakt
Artykuł ma na celu zarysowanie ogólnej struktury, przedstawienie przykładów oraz elementów krytyki zastosowań argumentu „równi pochyłej” w debacie bioetycznej. Odmiany argumentu „równi pochyłej” są rozpowszechnione w debacie dotyczącej współczesnych problemów bioetycznych a ich przeciwnicy próbują wykazać, że nie są one logicznie poprawne i funkcjonują jedynie jako element sztuki retoryki. Chciałabym przedstawić wybrane typologie i zadać pytanie o kryteria, które muszą być spełnione aby uznać argumenty typu „równi pochyłej” za ważne i wiążące dla dyskusji. Zwracam szczególną uwagę na typologię Bernarda Williamsa i jego rozwiązanie w sprawie oddzielenia od siebie podobnych przypadków oraz na typowe błędne zastosowania argumentu. Wymieniam także argumenty zbliżone do „równi pochyłej” pod względem struktury, korzystając z podziału Fredericka Schauera. Moim przekonaniem jest, że bliższe przyjrzenie się tej popularnej argumentacji może być przydatne w ocenie ryzyka konkretnych rozwiązań na gruncie prawai biopolityki.
Bibliografia
Ajdukiewicz K., Paradoksy starożytnych [w:] Język i poznanie t. 1., PWN, Warszawa 1985.
Chyrowicz B., Bioetyka i ryzyko. Argument „równi pochyłej” w dyskusji wokół osiągnięć współczesnej genetyki, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000.
Habermas J., Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2003.
Hołówka T., Błędy, spory, argumenty. Szkice z logiki stosowanej, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1998.
Malczewski J., Eutanazja: gdy etyka zderza się z prawem, Lex a Wolters Kluwer SA, Warszawa 2012.
O. Höffe, Moral als Preis der Moderne. Ein Versuch über Wissenschaft, Technik und Umwelt, Suhrkampf, Frankfurt am Main 1993.
Schauer F., Slippery Slopes, „Harvard Law Review”, 99, 1985.
Szymanek K., Argument z podobieństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008.
Szymanek, K. Wieczorek K. A., Wójcik A. S., Sztuka argumentacji: ćwiczenia w badaniu argumentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Walton D. N., Reed C., Mascagno F., Argumentation Schemes, Cambridge University Press, New York 2008.
Walton D. N., Slippery Slope Arguments, Oxford University Press, Oxford 1992.
Wieczorek K. A., Argumenty równi pochyłej: analiza z perspektywy logiki nieformalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013.
Williams B., Kiedy stajemy na równi pochyłej? [w:] Ile wolności powinna mieć wola? I inne eseje z filozofii moralnej, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999.
Williams B., Which Slopes are Slippery? [w:] Lockwood M., Moral Dilemmas in Modern Medicine, Oxford University Press, Oxford-New York 1985.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 649
Liczba cytowań: 0