„Słowo stało się ciałem”. Teologia i historia w J 1,14: klucz do chrystologii
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2016.033Słowa kluczowe
J 1, 1–2.14, wcielenie Jezusa, chrystologia, perspektywa teologiczno-historycznaAbstrakt
Autor artykułu, analizując zdanie z J 1,14: „A Słowo stało się ciałem i zamieszkało między nami, i oglądaliśmy Jego chwałę, chwałę jaką jednorodzony [ma] od Ojca, pełnia laski i prawdy”, dochodzi do wniosku, że w wierszu tym krzyżują się ze sobą w spojrzeniu na tajemnicę Jezusa Chrystusa perspektywa teologiczna i historyczna. Ewangelista proponuje w J 1,14 równowagę między tym, co dzisiaj nazywa się chrystologią odgórną (wysoką lub boską) a oddolną (niską) poprzez wskazanie, że chrystologia nie może być jednostronnie historyczna, czy jednostronnie teologiczna, że chrystologia jest zakorzeniona w Pismach Żydów – w Starym Testamencie, który zawiera chrystologię ukrytą („starotestamentalne zbliżenia o wcielenia) pozwalającą odkryć, że sam Chrystus jest Teologią.
Bibliografia
Anderson, P.N., The Riddles of the Fourth Gospel. An Introduction to John, Minneapolis 2011.
Bauckham, R., Jesus and the Eyewitnesses. The Gospels as Eyewitness Testimony, Grand Rapids–Cambridge 2006.
Bernard, J.H., A Critical Commentary on the Gospel according to St. John, t. 1, Edinburgh 1928.
Beutler, J., Il Vangelo di Giovanni. Commentario, Analecta Biblica – Studia 8, Roma 2016 (tłumaczenie włoskie z oryginału niemieckiego).
Brown, R.E., Giovanni. Commento al Vangelo spirituale, Assisi 1991, s. 1467–1471 (tłumaczenie włoskie z oryginału angielskiego).
de la Potterie, I., La vérité dans saint Jean, AnBib 73. Roma 1977.
Breviarium Fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła, opr. S. Głowa – I. Bieda, Poznań 1988.
Hengel, M., Studies in Early Christology, Edinburgh 1995 (tłumaczenie angielskie z oryginału niemieckiego).
Hengel, M., The Prologue of the Gospel of John as the Gateway to Christological Truth, w: The Gospel of John and Christian Theology, ed. R. Bauchham, C. Mosser, Grand Rapids–Cambridge 2008, s. 265–294.
Käsemann, E., Jezu letzter Wille nach Johannes 17,3 Aufl., Tübingen 1971.
Keener, C.S., Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu, Warszawa 2000 (tłumaczenie polskie z oryginału angielskiego).
Keener, C.S., The Gospel of John: A Commentary, t. 1, Peabody 2003, 350–355.
Keener, C.S., „We beheld His Glory!” (Johm 1:14), w: John, Jesus, and History, v. 2: Aspects of Historicity in the Fourth Gospel, ed. P.N. Anderson, F. Just, T. Thatcher, Atlanta 2009, s. 15–25.
Kotecki, D., „On Bogiem wiernym a nie zwodniczym” (Pwt 32,4). Refleksja biblijno-teologiczna nad wiernością Boga w Starym Testamencie, CT 75 (2005), n. 2, s. 13–38.
Kotecki, D., Chrzest Jezusa w Ewangelii według św. Marka (1,9–11) a idea samouniżenia się Boga. Przyczynek do chrystologii drugiej Ewangelii, Teologia i Człowiek 20 (2012), s. 9–26.
Kotecki, D., Jezus a Bóg Izraela w Apokalipsie św. Jana, Scripta Theologica Thoruniensia 27, Toruń 2013.
Louw, J.P.– Nida, E.A. (ed.), Greek-English Lexicon of the New Testament Based on Semantic Domains, v. 2, Cape Town 1989.
Meagher, J.C., John 1,14 and the New Temple, JBL 88 (1969) n. 1, s. 58–68.
Mędala, S., Chrystologia Ewangelii św. Jana, Kraków 1993.
Mędala, S., Ewangelia według świętego Jana, rozdziały 1–12. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, NKBNT IV/1, Częstochowa 2008.
Michaels, J.R., The Gospel of John, NICNT, Grand Rapids–Cambridge 2010.
Montgomery, J.A., Hebrew Hesed and Greek Charis, HTR 32 (1939), s. 97–102.
Ringe, S.H., Wisdom’s Friends: Community and Christology in the Fourth Gospel, Louisville 1999.
Rochais, G., La Formation du Prologue (Jn 1:1–18), Science et espirit 37 (1985), s. 5–44.
Segalla, G., Teologia biblica del Nuovo Testamento. Tra memoria escatologica di Gesù e promessa del futuro regno di Dio, Torino 2005.
Simoens, Y., Secondo Giovanni. Una traduzione e un’interpretazione, Bologna 1998 (tłumaczenie włoskie z oryginału francuskiego).
Schönborn, Ch., Bóg zesłał Syna Swego. Chrystologia, AMATECA Podręczniki teologii katolickiej 7, Poznań 2002 (tłumaczenie polskie z oryginału niemieckiego).
Smalley, S.S., 1,2,3 John, WBC 51, Nashville–Dallas–Mexico City–Rio de Janeiro–Beijing 2007.
Thyen, H., Aus der Literatur zum Johannesevangelium, TR 39 (1975), s. 53–69; 222–252.
Thyen, H., Das Johannesevangelium, HNT, Tübingen 2005.
Tobin, T., The Prologue of John and Hellenistic Jewish Speculation, CBQ 52 (1990), s. 252–269.
van Houwelingen, P.H.R., John and the Others: To Whom Does the „We” in Fourth Gospel’s Prologue and Epilogue Refer?, Fides Reformata 19 (2014), n. 2, s. 95–115.
van Wahlde, U.C., The Gospel and Letters of John, v. 2: Commentary on the Gospel of John, Grand Rapids–Cambridge 2010.
Witczyk, H., Kościół Syna Bożego. Studium eklezjologii Czwartej Ewangelii, Biblioteka „Verbum Vitae” 3, Kielce 2012.
Witherington, B.III, John’s Wisdom: A Commentary on the Fourth Gospel, Louisville 1995.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 2264
Liczba cytowań: 0