Stan i perspektywy badań geograficzno-historycznych w Polsce. Cyfrowe edycje map dawnych
DOI:
https://doi.org/10.12775/SG.2019.10Słowa kluczowe
kartografia historyczna, mapy dawne, edycje cyfrowe, GIS historycznyAbstrakt
Celem autora było scharakteryzowanie cyfrowych edycji map dawnych. Pojęcie to zostało zdefiniowane w artykule jako „cyfrowa reprezentacja krytyczna zabytku kartograficznego”. Do zabiegów edycyjnych należą przygotowanie skanu mapy i jej kalibracja, a także opracowanie bazy danych przestrzennych, aplikacji webGIS oraz komentarza edytorskiego. W tekście wskazano także na duże możliwości rozwoju edytorstwa cyfrowego źródeł kartograficznych.Bibliografia
Affek A., Georeferencing of historical maps using GIS, as exemplified by the Austrian military surveys of Galicia, „Geographia Polonica”, 86 (4) 2013, s. 337–390.
Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa kaliskiego w XVI w., red. M. Słoń (Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski, http:// atlasfontium.pl/index.php?article=kaliskie, dostęp: 4 grudnia 2018).
Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa poznańskiego w XVI w., red. M. Słoń (Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski, http:// atlasfontium.pl/index.php?article=poznanskie, dostęp: 4 grudnia 2018).
Conference: 9th International Workshop on Digital Approaches to Cartographic Heritage Budapest, 4–5 September 2014, [Budapest 2014].
„David Rumsey Map Collection” (https://www.davidrumsey.com/, dostęp: 14 stycznia 2019).
Digital scholarly editing. Theories and practices, ed. M.J. Driscoll, E. Pierazzo, Open Book Publishers 2016.
Fundamenta historiae, red. M. Słoń, M. Zbieranowski, Warszawa 2016.
Garbacz P., Ławrynowicz A., Szady B., Identity criteria for localities, w: Formal ontology in information systems. Proceedings of the 10th International Conference (FOIS 2018), ed. S. Borgo, P. Hitzler, O. Kutz, Amsterdam–Berlin–Washington 2018, s. 47–54 (Frontiers in Artificial Intelligence and Applications, 306), s. 47–54.
Haklay M., Neogeography and the delusion of democratisation, „Environment and Planning. A: Economy and Space”, 45 (1), 2013, s. 55–69.
Historical Atlas of Poland in the 2nd half of the 16th century, ed. M. Słoń, Frankfurt 2014.
INSPIRE i Krajowa Infrastruktura Informacji Przestrzennej: Podstawy teoretyczne i aspekty praktyczne. Skrypt dla uczestników Szkolenia Eksperckiego, red. S. Białousz, E. Bielecka, Warszawa 2012.
Jabłonowski A., Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [t. 1:] Epoka przełomu z wieku XVI-go na XVII-sty, dział 2: „Ziemie Ruskie” Rzeczypospolitej, Warszawa–Wiedeń 1899–1904.
Krzywicka-Blum E., Bank danych jako forma udostępniania dawnych map, „Polski Przegląd Kartograficzny”, 20 (1), 1969.
Kukułka M., Gotlib D., Wpływ zjawiska neokartografii na rozwój serwisów internetowych udostępniających informacje przestrzenne, „Polski Przegląd Kartograficzny”, 46 (1), 2014, s. 34–46.
Lafreniere D., Weidner L., Trepal D., Scarlett S.F., Arnold J., Pastel R., Williams R., Public participatory historical GIS, „Historical Methods. A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History”, 52 (3), 2019, s. 132–149.
„Mapy z Przeszłością” (http://hgis.cartomatic.pl/, dostęp: 14 stycznia 2019).
Molnár G., Timár G., Biszak E., Can the First Military Survey maps of the Habsburg Empire (1763–1790) be georeferenced by an accuracy of 200 meters?, w: Conference: 9th International Workshop on Digital Approaches to Cartographic Heritage Budapest, 4–5 September 2014, [Budapest 2014].
Mostern R., Arksey M., Don’t just build it, they probably won’t come. Data sharing and the social life of data in the historical quantitative social sciences, „International Journal of Humanities and Arts Computing”, 10 (2), 2016, s. 205–224.
Opis baz danych obiektów topograficznych i ogólnogeograficznych oraz standardy techniczne tworzenia map. Załącznik do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz bazy danych obiektów ogólnogeograficznych, a także standardowych opracowań kartograficznych, t. 1, Dz.U. 2011, nr 279, poz. 1642.
Panecki T., Koncepcja struktury bazy danych historycznych obiektów topograficznych, Warszawa 2018, mps pracy doktorskiej, Biblioteka Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW, dostępny także w internecie: https://depotuw.ceon.pl/handle/item/2643 (dostęp: 21 września 2019).
Pawiński A., Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Mazowsze, Warszawa 1886 (Źródła Dziejowe, 16).
Polczynski M., Polczynski M., Beauplan’s Ukraine. Open access georeferenced databases for studies of early modern history of Central and Eastern Europe, „Miscellanea Geographica”, 3 (23), 2019.
Rutkowski H., Źródła kartograficzne, w: Fundamenta historiae, red. M. Słoń, M. Zbieranowski, Warszawa 2016, s. 283–297.
Sahle P., What is a scholarly digital edition?, w: Digital scholarly editing. Theories and practices, ed. M.J. Driscoll, E. Pierazzo, Open Book Publishers 2016, s. 19–41.
Schloen D., Schloen S., Beyond Gutenberg. Transcending the document paradigm in digital humanities, „Digital Humanities Quarterly”, 8 (4), 2014.
Schneider P., Jones J., Hiltmann T., Kaupinnen T., Challenge-derived design practices for a semantic gazetteer for medieval and early modern places, „Semantic Web Journal”, 1, 2018, s. 1–20.
Smolka S., O przygotowawczych pracach do geografii historycznej Polski, w: Pamiętnik Pierwszego Zjazdu Historycznego Polskiego imienia Jana Długosza, odbytego w Krakowie w czterechsetną rocznicę jego śmierci, red. M. Bobrzyński, M. Sokołowski, Kraków 1881 (Scriptores Rerum Polonicarum, 6), s. 133–139.
Southall H., Constructing a vision of Britain through time. Integrating old maps, census reports, travel writing, and much else, into an online historical atlas, w: Historical atlas. Its concepts and methodologies, ed. P.K. Bol, Seoul 2016, s. 133–151.
Szady B., Dawna mapa jako źródło w badaniach geograficzno-historycznych w Polsce, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 66 (2), 2018, s. 129–141.
Szady B., Spatio-temporal databases as research tool in historical geography, „Geographia Polonica”, 89 (3), 2016, s. 359–370.
Tandecki J., Kopiński K., Edytorstwo źródeł historycznych, Warszawa 2014 (Nauki Pomocnicze Historii. Seria Nowa).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Geohistorica” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Instytutowi Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskiemu Towarzystwu Historycznemu nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Geohistorica”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udzielanie udostępnianie utworu przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskie Towarzystwo Historyczne na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 398
Liczba cytowań: 0