Wpływ geograficznego, społecznego i ekonomicznego środowiska Afryki Wschodniej na omański model osadnictwa w latach 1806–1856
DOI:
https://doi.org/10.12775/SG.2019.06Słowa kluczowe
Oman, Zanzibar, Afryka Wschodnia, osadnictwo, plantacje goździków, architektura, geografia, Suahili, handel, XIX wiekAbstrakt
Artykuł jest analizą wpływu odmiennych warunków geograficznych, społecznych i ekonomicznych Afryki Wschodniej na model osadnictwa Omańczyków w latach 1806–1856. Wskazuje, że doszło w nim do istotnych zmian, obejmujących pojawienie się nowych form osadnictwa, nowego materiału budowlanego czy przyjęcie rozwiązań praktykowanych przez kultury afrykańskie. Z drugiej strony bardzo wiele ważnych elementów, jak architektura i plemienna struktura osadnictwa, przeniesionych zostało na grunt Afryki Wschodniej.
Bibliografia
Źródła
Albrand F., Extrait d’un memoire sur Zanzibar et sur Quiloa, „Bulletin de la Société de Géographie”, 10, 1838.
Burton R.F., The lake regions of Central Africa. A picture of exploration, vol. 1, London 1860.
Burton R.F., Zanzibar: city, island, and coast, vol. 1–2, London 1872.
Fitzgerald W.W.A., Travels in the coastlands of British East Africa and the islands of Zanzibar and Pemba. Their agricultural resources and general characteristics, London 1898.
Guillain Ch., Voyage à la còte orientale d’Afrique. Exécuté pendant les années 1846, 1847 et 1848 par le brick le Ducouëdic. Album, Paris 1856.
Miles S.B., The countries and tribes of the Persian Gulf, vol. 2, London 1919.
Muḡayrī, AlSa‘īd Ibn ‘Alī, Ğuhaynat al-aḫbār fī tārīḫ Zaniğbār (‘Pewność wiadomości o historii Zanzibaru’), [red.] ‘Muḥammad Ibn ‘Alī Aṣ-Ṣalībī, Muscat 2017.
Osgood J.B.F., Notes of travel; or, Recollections of Majunga, Zanzibar, Muscat, Aden, Mocha, and other eastern ports, Salem 1854.
Roberts E., Embassy to the eastern courts of Cochin-China, Siam, and Muscat, New York 1837.
Ruete E., Memoirs of an Arabian princess. An autobiography, London 1888.
Ruschenberger W.S., Narrative of a voyage round the world, vol. 1–2, London 1838.
Opracowania
Allen C.H., The Indian merchant community in Masqat, „Bulletin of SOAS”, 44 (1), 1981.
Berg F.J., Mombasa under the Busaidi sultanate. The city and its hinterlands in the nineteenth century, praca doktorska, Uniwersytet Wisconsin, 1971.
Bhacker M.R., Trade and empire in Muscat and Zanzibar. The roots of British domination, London 2014.
Cooper F., Plantation slavery on the east coast of Africa, Portsmouth 1997.
Costa P.M., Historic mosques and shrines of Oman, London 2001.
Croucher S., Cloves and capitalism. An archaeology of plantation life on nineteenth-century Zanzibar, New York 2015.
Documentation and heritage management plan of Ḥārat al-Yemen, Muscat 2013.
Donley J., House power. Swahili space and symbolic markers, w: Symbolic and structural archeology, ed. I. Hodder, Cambridge 1982.
Freitag U., Indian Ocean migrants and state formation in Hadhramaut. Reforming the homeland, Leiden 2003.
Ghafiri, AlA., Nash H., Sarmi, AlM., Timing water shares in Wādī Banī Kharūṣ, Sultanate of Oman, w: Proceedings of the Seminar for Arabian Studies, vol. 43, ed. L. Weeks, J. Watson, London 2013.
Hoffman V.J., The essentials of Ibadi Islam, Syracuse 2012.
Horton M., Ibadis in East Africa, w: Oman and overseas (Studies on Ibadism and Oman), ed. A. Al Salimi, M. Hoffmann-Ruf, Zurich–New York 2013.
Ibrahim M.M., Tombs and their inscriptions from Nizwā and al-Ḥaymalī, Sultanate of Oman, w: Proceedings of the Seminar for Arabian Studies, vol. 31, Oxford 2001.
Ibri, Harat As-Sulayf. Documentation and heritage management plan, Muscat 2013.
Joelson F.S., The Tanganyika territory (formerly German East Africa). Characteristics and potentialities, London 1920.
Jones J., Ridout N., A history of modern Oman, London 2015.
Kajari F., Le Sultanat d’Oman. La question de Mascate, Paris 1914.
Maurizi V., History of Seyd Said, Sultan of Muscat, London 1819.
Middleton J., Land tenure in Zanzibar and Pemba, London 1961.
New Ch., Life, wanderings and labours in Eastern Africa. With an account of the first successful ascent, London 1874.
Nicholls C.S., The Swahili coast. Politics, diplomacy and trade on the East African littoral, 1798–1856, London 1971.
Nicolini B., Makran, Oman and Zanzibar. Three-terminal cultural corridor in the western Indian Ocean (1799–1856), Leiden 2004.
Oman and overseas (Studies on Ibadism and Oman), ed. A. Al Salimi, M. Hoffmann-Ruf, Zurich–New York 2013.
Pearson M.N., Port cities and intruders. The Swahili Coast, India and Portugal in the early modern era, Baltimore 1998.
Pouwels R.L., Horn and crescent. Cultural change and traditional Islam on the East African coast, Cambridge 2002.
Rhodes D., Breen C., Forsythe W., Zanzibar. A nineteenth-century landscape of the Omani elite, „International Journal of Historical Archaeology”, 19, 2015.
Risso P., Oman and Muscat. An early modern history, London 1986.
Sheriff A., Zanzibar stone town. An architectural exploration, Zanzibar 1998.
Um N., The merchant houses of Mocha. Trade and architecture in an Indian Ocean port, Seattle 2009.
Wilkinson J.C., The Arabs and the scramble for Africa, Bristol 2015.
Wilkinson J.C., The imamate tradition of Oman, Cambridge 1997.
Wilkinson J.C., Water and tribal settlement in Southeast Arabia. Study of the aflaj of Oman, Oxford 1997.
Zanzibar. A plan for the historic stone town, ed. F. Siravo, Geneva 1996.
Żbik S., Arabskie plantacje goździków na Zanzibarze i Pembie w XIX w.: uwarunkowania społeczne i kulturowe, „Afryka”, 45, 2017.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Geohistorica” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Instytutowi Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskiemu Towarzystwu Historycznemu nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Geohistorica”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udzielanie udostępnianie utworu przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i Polskie Towarzystwo Historyczne na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 558
Liczba cytowań: 0