TY - JOUR AU - Smolińska, Marta PY - 2014/06/04 Y2 - 2024/03/28 TI - „Alien city”. Miasto w procesie JF - Sztuka i Kultura JA - SziK VL - 1 IS - 0 SE - Artykuły DO - 10.12775/SZiK.2013.009 UR - https://apcz.umk.pl/SziK/article/view/SZiK.2013.009 SP - 261-270 AB - <p>Fenomen miasta od wieków fascynuje nie tylko architektów i urbanistów, lecz także filozofów, socjologów, antropologów i artystów, którzy dostrzegają w jego transformacjach odzwierciedlenie zmian zachodzących w ludzkiej kondycji. Dynamika tych przemian nabiera szczególnego napięcia, gdy miasto funkcjonuje jedynie w obszarze wirtualnym, nie dysponując realną tkanką architektoniczną. A tak właśnie dzieje się w przypadku <em>alien city</em> – wirtualnego miasta „unoszącego się” w cyberprzestrzeni pod adresem http://alien.mur.at/aliencity/index.php, wykreowanego przez wiedeńską grupę alien productions.</p><p>Jak zauważa Ewa Rewers: „Progiem miasta staje się adres jego strony w internecie. […] Pozostaje perspektywa monitorów komputerowych, okien, które nadal stanowią przepustkę do »lepszego świata«”. Poszukiwanie owego „lepszego świata” w kontekście miasta ma swoją długą tradycję, objawiającą się w próbach projektowania tak zwanych miast idealnych. Na tle tradycji także <em>alien city</em> może być postrzegane w kategoriach miasta idealnego. Powstałe w cyberprzestrzeni, jest aglomeracją wychodzącą naprzeciw utopijnym założeniom, zamieszczoną w sieci jako postulaty rządu tej metropolii w cyberprzestrzeni. Dezyderaty te dotykają kwestii przemodelowania społeczeństwa na bazie kreacji nowych sposobów życia, opartych o liberalizację oraz abolicję wszelkich osi statycznych i granic. O ile więc uporządkowane projekty renesansowych miast idealnych opierały się na harmonii, symetrii i statyce – zarówno form architektonicznych, jak i ustroju społecznego, o tyle <em>alien city</em> jest miastem–procesem, cechującym się nieustanną zmiennością, płynnością i nieuchwytnością.</p><p><em>Alien city</em> składa się z nałożonych na siebie obrazów rozmaitych rzeczywistych miast świata oraz z futurystycznych widoków, wygenerowanych komputerowo. Aspekty wizualne są uzupełniane przez dźwięki, nagrane na ulicach różnych metropolii lub stworzone przy pomocy nowoczesnych technik. Jest więc metropolią o charakterze hybrydalnym, warstwowym i powstającym w wyniku kumulacji aspektów zaczerpniętych z realnej rzeczywistości, jak i sztucznie wykreowanych. Nie ma raz na zawsze ustalonej topografii i historii, gdyż każde kliknięcie na jego mapę w Internecie zmienia jej konfigurację, przeorganizowując rozkład ulic i instytucji. Podobnie rzecz się ma z jego granicami, które przemieszczają się i pozostają nieuchwytne. <em>Alien city</em> nieustannie wibruje, drga, tętni przemianą, chociaż przekształca się wewnętrznie, paradoksalnie, wciąż pozostaje sobą. Przypomina tym samym monadę, w znaczeniu zaproponowanym przez Gottfrieda Wilhelma Leibniza, a także nawiązuje do <em>Miasta w przestrzeni</em> Friedricha Kieslera z 1925 roku.</p><p><em>Alien city</em> funkcjonuje jako miasto zdelokalizowane, a jego próg nie jest materialny, lecz stanowi go adres strony internetowej. O ile więc renesansowe miasta idealne znamionowały symetria i centralizacja oraz usytuowanie w starannie wybranym terenie, o tyle <em>alien city</em> z jego monadycznym, nieuchwytnym, zdecentralizowanym i niematerialnym charakterem zestraja się z duchem współczesności i jej płynnością.</p> ER -