Początki i rozwój chrześcijaństwa w Czechach za pierwszych Przemyślidów (do końca X wieku)

Abstrakt

Do Czech chrześcijaństwo dotarło poprzez sąsiednie Morawy oraz Bawarię, która już od końca

IX w. zaczęła odgrywać coraz znaczniejszą rolę. Jak ukazują rezultaty badań historycznych

i archeologicznych aż do połowy X w. jego zasięg ograniczał się do domeny Przemyślidów

(Kotlina Praska). Szerzenie się nowej religii było rezultatem działań podjętych przez Wacława

I i Bolesława I. Jednak prowadzenie systematycznej i zorganizowanej pracy misyjnej było

utrudnione przez brak wystarczającej liczby duchownych, szkół oraz własnego biskupstwa

(973). Znacznie wolniej natomiast przebiegała zmiana mentalności i kształtowanie się kultury

religijnej ludności pod wpływem oddziaływania nowej religii. W Czechach proces ten

widoczny był aż do lat czterdziestych XI w. i analogicznie jak w pozostałych krajach regionu,

także zależny był od postępów w zakresie budowy organizacji państwowej. W badaniach historycznych

i filologicznych zwraca się uwagę na bilingwialny charakter kultury w państwie Przemyślidów, jakkolwiek brak przekonujących dowodów potwierdzających występowanie ciągłości kulturowej i religijnej dziedzictwa cyrylometodiańskiego w Czechach. Pozycja księstwa czeskiego w realiach politycznych i kulturowych Europy wczesnego średniowiecza oraz posiadanie aż dwóch kanonizowanych członków dynastii zapewniło Przemyślidom wysoką pozycję wśród rodów panujących, które kształtowały dzieje i kulturę Europy Środkowej.