Okoliczności powstania i pierwsze lata działalności kuracji w Przechowie (1931-1939)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2019.020Słowa kluczowe
diecezja chełmińska, ks. Alojzy Górnowicz, bp Augustyn Rosetreter, bp Stanisław Wojciech Okoniewski, kuracja, kuratus, PrzechowoAbstrakt
Na mocy dekretu biskup ks. Stanisław Wojciech Okoniewski 15 czerwca 1937 r. erygował samodzielną kurację w Przechowie. Pierwsze próby utworzenia placówki duszpasterskiej zostały podjęte już w 1931 r. przez biskupa chełmińskiego. Z powodu kryzysu gospodarczego z lat 1929–1931 nie można było zrealizować tego planu. W 1937 r. po poprawie sytuacji ekonomicznej, aktywnej działalności stowarzyszeń katolickich oraz zdobycia aprobaty miejscowej władzy utworzenie kuracji w Przechowie było możliwe. Na jej czele stał kuratus ks. Alojzy Górnowicz, który w latach 1937–1939 oprócz sprawowania kultu zajmował się także przysto- sowaniem miejscowej kaplicy do celów liturgicznych oraz wybudowaniem we wsi kościoła. Świątynia została zbudowana na terytorium podarowanym przez firmę „Przechowo. Młyny i Tartaki”. Wybuch II wojny światowej i aresztowanie ks. kuratusa 19 listopada 1939 r. uniemożliwiły konsekrację kościoła.Bibliografia
Achremczyk S., Marchwiński R., Przeracki J., Poczet biskupów warmińskich, Olsztyn 1994.
Bączkowicz F., Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, Opole 1957, t. 1.
Bończa-Bystrzycki L., Lokalia i kuracja katolicka św. Antoniego w Sławnie (1924–1945), Sławno 1997.
Boroch, M. Kościoły w Świeciu i okolicy. Zarys historii, Świecie 2012.
Borzyszkowski J., Miotk M., Świecie w XIX i XX wieku, w: Świecie: księga jubileuszu 800–lecia, red. J. Borzyszkowski, Świecie – Gdańsk 1998.
Borzyszkowski J., Z dziejów Kościoła katolickiego na Kaszubach i Pomorzu w XIX i XX wieku, Gdańsk-Pelplin 2000.
Brzoza Cz., Sowa A. L., Historia Polski 1918–1945, Kraków 2006.
Codex Iuris Canonici, Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, Romae 1917.
Dettlaff D., Detlaff J. P., Kościoły Diecezji Pelplińskiej – nasze dziedzictwo, Bydgoszcz 2010, t. I.
Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928.
Elenchus Omnium Ecclesiarum Necnon Universi Cleri Dioecesis Culmensis pro anno domini 1939, Pelplin 1938, s. 133.
Elenchus Omnium Ecclesiarum Necnon Universi Cleri Dioecesis Culmensis pro anno domini 1938, Pelplin 1937.
Grzęda S., Jak pracować w Towarzystwach Młodzieży? Wskazówki dla kierowników i współpracowników, Poznań 1914.
Hauser P., Stosunki narodowościowe i polityczne w diecezji chełmińskiej w okresie II Rzeczypospolitej, w: Z przeszłości diecezji chełmińskiej 1243–1992, red. M. Biskup, Toruń 1994, s. 92.
Historia parafii Świerki, piórem ks. Alfonsa Zielińskiego spisana, red. W. Zawadzki, Elbląg 2013.
Jażdżewski L., Ksiądz Biskup Konstantyn Dominik. Życie i pamięć o nim na Kaszubach i Pomorzu, Pelplin 2013.
Jeżyna K., Akcja Katolicka w II Rzeczypospolitej, Lublin 1996.
Kalinowski J., Nadolny A., Słownik biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1921–1945, ADP.
Kłaczkow J., Dzieje najnowsze 1918–2014, w: Dzieje regionu kujawsko-pomorskiego, red. A. Radzimiński, Toruń 2017, s. 378–394.
Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821– 1945, Olsztyn 2003.
Kraskowski K., Biskupi katolicy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny, Poznań 1996.
Kraskowski K., Biskupi kościoła katolickiego w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000.
Kraskowski Z., Dzieje parafii Przechowo, APPŚ-P.
Kubina T., W podniosłych chwilach i doniosłych sprawach: Akcja Katolicka Archidiecezji Częstochowskiej, Częstochowa 2005.
Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (968–1939), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 21: 1970, s. 374.
Kumor B., Ustrój i organizacja kościoła katolickiego w okresie niewoli narodowej 1772–1918, Kraków 1980.
Liedtke A., Stanisław III Wojciech Okoniewski, w: Księga pamiątkowa ku uczczeniu dziesięciolecia biskupstwa J. E. księdza biskupa dra Stanisława W. Okoniewskiego biskupa chełmińskiego, Pelplin 1936, s. 5–10.
Liedtke A., Wojenne losy biskupa chełmińskiego Stanisława Wojciecha Okoniewskiego 1939–1944, Pelplin 1983.
Liedtke A., Zarys dziejów diecezji chełmińskiej do 1945 roku, Pelplin 1994.
Liedtke A., Zarys dziejów diecezji chełmińskiej, „Nasza Przeszłość”, R. 34:1971, s. 105.
Majka J., Katolickie organizacje młodzieżowe, w: Historia katolicyzmu społecznego w Polsce, red. Cz. Strzeszewski, R. Bender, K. Turowski, Warszawa 1981, s. 341.
Mielczarek P. T., Parafie, kuracje, katolickie kościoły oraz punkty duszpasterskie przed 1945 r. na północno-zachodnich terenach obecnej diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, w: Radość z nadziei: w 25-lecie posługi biskupiej ordynariusza koszalińsko-kołobrzeskiego, Koszalin 1985, s. 156–178.
Mross H., Słownik biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1821–1920, Pelplin 1995.
Niepodległa Polska 100. rocznica odzyskania niepodległości 1918–2018: kujawsko-pomorskie, red. T. Kawski, Bydgoszcz 2018.
Nitecki P., Biskupi kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa 1992.
Poczet biskupów warmińskich, red. S. Achremczyk, Olsztyn 2008.
Pytel, T. Działalność oświatowa katolickich związków młodzieży w diecezji kieleckiej (1918-1938), w: Społeczno-kulturalna działalność Kościoła katolickiego w Polsce XIX i XX wieku, red. R. Renz, M. Meducka, Kielce 1994, s. 89–95.
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1888, t. IX.
Smentek L., Nawojka Gimnazjum Toruńskiego: Margarete Bieber, „Zeszyty Literackie i Naukowe”, nr 4: 2015, s. 23.
Stanko P., Bulla Vixdum Poloniae unitas z 28 października 1925 roku: geneza, znaczenie, dzieje, edycja, Katowice 2015.
Stanko P., Bulla Vixdum Poloniae unitas: reprodukcje stron oryginału bulli, tekst łaciński, tłumaczenie na język polski, Katowice 2015.
Stopniak F., Kościół na ziemiach polskich w latach 1848–1978, w: Historia Kościoła: 1848 do czasów współczesnych, red. R. Aubert i in., Warszawa 1985, t. V, s. 591.
Sziling J., Z dziejów martyrologii duchowieństwa diecezji chełmińskiej. Wspomnienia księdza Feliksa Windorpskiego z niemieckich obozów koncentracyjnych, „Zapiski Historyczne”, t. 80: 2015, z. 2, s. 107–108.
Szulist W., Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej 1772–1920, Pelplin 2006.
Szulist W., Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej 1920–1939, Pelplin 2009.
Walkusz J., Duchowieństwo katolickie diecezji chełmińskiej 1918-1939, Pelplin 1992.
Walkusz J., Działalność duszpasterska Biskupa Stanisława Wojciecha Okoniewskiego 1926–1939, „Nasza Przeszłość”, R. 84:1995, s. 213.
Walkusz J., Kościół katolicki, w: Historia Pomorza (1918-1939), red. Sz. Wierzchosławski, P. Olstowski, Toruń 2018, t. V, cz. 2, s. 132.
Wapiński R., Lata nadziei (1918-1939), w: Dzieje Pomorza Nadwiślańskiego od VII wieku do 1945 roku, red. St. Mielczarski i in., Gdańsk 1978, s. 419.
Warmiński J., Kuracja, EK 10, kol. 239–240.
Warmiński J., Kuracje i lokalie jako jednostki terytorialne na ziemiach polskich, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 78: 2002, s. 319–324.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 86
Liczba cytowań: 0
