Macrina the Younger - the invented saint
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2018.019Słowa kluczowe
Grzegorz z Nyssy, Makryna Młodsza, Eustacjusz z Sebasty, hagiografia, monastycyzmAbstrakt
Badacze zwykle traktują dzieła dotyczące Makryny Młodszej jako skarbnicę informacji na temat historycznych wydarzeń i osób. Moim zdaniem jednak każde z tych czterech pism zostało napisane zgodnie z zasadami gatunków literackich, których celem nie było i nie miało być opisywanie historii, ale które miały zupełnie inne zadania takie jak zachęta moralna, polemika czy uhonorowanie kogoś. Z drugiej strony Makryna Młodsza nie pojawia się w wielu innych źródłach, w których z pewnością zostałaby wspomniana, gdyby rzeczywiście była inspiratorką i liderką monastycyzmu w Poncie. Sądzę, że Makryna opisana przez Grzegorza z Nyssy i Grzegorza z Nazjanzu została przez nich wymyślona po to, by zastąpić prawdziwego inspiratora i lidera ascetyzmu pontyjskiego – Eustacjusza z Sebasty.
Bibliografia
Alexandre M., Á propos du recit de la mort d’Antoine. L’heure de la mort dans la littérature monastique, in: Le temps chrétien de la fin de l’Antiquité au Moyen Age (IIIe-XIIIe siecles), ed. J.M. Leroux, CNRS Éditions, Paris 1984, 263-282.
Altaner B., Précis de patrologie, Editions Salvator, Paris 1961.
Amand D., L’ascèse monastique de Saint Basile: Essai historique, Éditions de Maredsous, Maredsous 1949.
Anthologie palatine, ed. P. Walz, Les Belles Lettres, Paris 1944.
Athanase d’Alexandrie, Vie d’Antoine, ed. G.J.M. Bartelink, SCh 400, Les éditions du Cerf, Paris 1994.
Barnes T.D., Athanasius and Constantius: Theology and Politics in the Constantinian Empire, Harvard University Press, Cambridge 2001.
Barnes T.D., Early Christian Hagiography and Roman History, Mohr Sieback, Tübingen 2010.
Basile, Lettres, ed. Y. Courtonne, Les Belles Lettres, Paris 1957, vol. 1-3.
Brakke D., Athanasius and the Politics of Asceticism, Oxford University Press, Oxford 1995.
Cameron A., Dialoguing in Late Antiquity, “Hellenic Studies Series” 65, Washington DC 2014, <http://chs.harvard.edu/CHS/article/display/5495>, accessed 24 Feb. 2017.
Clark E.A., Holy Women, Holy Words: Early Christian Women, Social History and the “Linguistic Turn”, “Journal of Early Christian Studies” 6 (1998), 413-430.
Courtonne Y., Un témoin du IVe siècle oriental: Saint Basile et son temps d’après sa correspondance, Les Belles Lettres, Paris 1973.
Dagron G., Les Moines et la ville: le monachisme à Constantinople jusqu’au concile de Chalcédoine (451), “Travaux et Mémoires” 4 (1970), 229-276.
Daniélou J., Le mariage de Grégoire de Nysse et la chronologie de sa vie, “Revue des Études Augustiniennes” 2 (1956), 71-78.
Daniélou J., Grégoire de Nysse et le messalianisme, “Recherches de Science Religieuse” 48 (1960), 119–134.
Delehaye H., Les légendes hagiographiques, Société des Bollandistes, Bruxelles 1906.
Delehaye H., Les passions des martyrs et les genres littéraires, “Subsidia Hagiographica” 13, Bruxelles 1966.
Diekamp F., Die Wahl Gregors von Nyssa zum Metropoliten von Sebaste im Jahre 380, “Theologische Quartalschrift” 90 (1908), 384-401.
Elm S., Virgins of God: The Making of Asceticism in Late Antiquity, Clarendon Press, Oxford 1994.
Fatti F., Monachesimo anatolico. Eustazio di Sebastia e Basilio di Cesarea, in Monachesimo orientale. Un’introduzione, ed. G. Filoramo, Morcelliana, Brescia 2010, 53-91.
Festugière A.J., Vraisemblance psychologique et forme littéraire chez les anciens, “Philologus” 102 (1958), 21-42.
Frazee, C. A., Anatolian Asceticism in the Fourth Century: Eustathios of Sebastea and Basil of Caesarea, “Catholic Historical Review” 66 (1980), 16-33.
Grégoire de Nysse, Lettres, trad. P. Maraval, SCh 363, Les éditions du Cerf, Paris 1990.
Gregorio di Nissa, Epistole, trad. R. Crisculo, Città Nuova, Napoli 1981.
Gregorius Nyssenus, De anima et resurrectione, ed. A. Spira, GNO 3/3, Brill, Leiden-Boston 2014.
Gregorius Nyssenus, Episulae, ed. G. Pasquali, Brill, GNO 8/2, Leiden 1989.
Gregorius Nyssenus, Vita sanctae Macrinae, ed. V. Woods Callahan, in Opera ascetica, GNO 8/1, Brill, Leiden 1952, 370-414.
Gregory of Nyssa, The Letters. Introduction, Translation and Commentary, transl. A.M. Silvas, Brill, Leiden-Boston 2007.
Gregorius Theologus, Epigrammata, PG 38, 81-113.
Gregorius Theologus, Epistolae, PG 37, 21-387.
Gribomont J., Eustathe le philosophe et les voyages du jeune Basile de Césarée, “Revue d'histoire ecclésiastique” 54 (1959), 115-124.
Gribomont J., Le monachisme au IVe siècle en Asie Mineure: De Gangres au Messalianisme, “Studia Patristica” 2 (1957), 400-415.
Helleman W.E., Cappadocian Macrina as Lady Wisdom, “Studia Patristica” 37 (2001), 86-102.
Heussi K., Der Ursprung des Mönchtums, Scientia Verlag, Tübingen 1936.
Hoffmann M., Der dialog bei den christlichen Schriftstellern der ersten vier Jahrhunderte, Akademie-Verlag, Berlin 1966.
Hösle V., Der philosophische Dialog: Eine Poetik und Hermeneutik, C.H. Beck, Munich 2006.
Jażdżewska K., Hagiographic Invention and Imitation: Niketas’ Life of Theoktiste and Its Literary Models, “Greek, Roman, and Byzantine Studies” 49 (2009), 257-279.
Kahn C., Plato and the Socratic Dialogue: The Philosophical Use of a Literary Form, Cambridge University Press, Cambridge 1996.
Kardong T.G., Who was Basil’s mentor? Part 1, “American Benedictine Revue” 60 (2009), 183-201.
Kardong T.G., Who was Basil’s mentor? Part 2, “American Benedictine Revue” 60 (2009), 299-309.
Karfiková L., Gregory of Nyssa, Witness of Macrina’s Life and Death, “Theologica Olomucensia” 14 (2013), 15-26.
Kelly J.N.D., Jerome, his Life, Writings and Controversies, Hendrickson Pub, London 1975.
Kozłowski J.M., Pionius Polycarpi imitator: References to Martyrium Polycarpi in Martyrium Pionii, “Science et Esprit” 67 (2015), 417-434;
Kozłowski J.M., Tanto perfusus est sanguine, ut… Dependence of Passio Perpetuae 21,1–3 upon Martyrium Polycarpi 14,2 and 16,1, “Eirene. Studia Graeca et Latina” 52 (2016), 387-395.
Krueger D., Writing and the Liturgy of Memory in Gregory of Nyssa’s Life of Macrina, “Journal of Early Christian Studies” 8 (2000), 483-510.
Loofs F., Eustathius von Sebaste und die chronologie der Basilius-briefe. Eine patristische studie, Max Niemeyer, Halle 1898.
Lowther Clarke W.K., St Basil the Great: A Study in Monasticism, Cambridge University Press, Cambridge 1913.
Luck G., Notes on the Vita Macrinae, in The Biographical Works of Gregory of Nyssa, Proceedings of the Fifth International Colloquium on Gregory of Nyssa, Mainz, 6-10 September 1982, ed. A. Spira, The Philadelphia Patristic Foundation, Cambridge 1984, 21-32.
Maraval P., Encore les frères et soeurs de Grégoire de Nysse, “Revue d’histoire et de philosophie religieuses” 60 (1980), 161-166.
Maraval P., La Vie de sainte Macrine de Grégoire de Nysse: continuité et nouveauté d’un genre littéraire, in Du héros païen au saint chrétien. Actes du colloque organisé par le Centre d’Analyse des Rhétoriques Religieuses de l’Antiquité (C.A.R.R.A.) Strasbourg, 1er-2 décembre 1995, eds. G. Freyburger et L. Pernot, Brepols Publishers, Paris 1997, 133-138.
Maraval P., Intoduction, in Vie de sainte Macrine, SCh 178, Les éditions du Cerf, Paris 1971, 19-133.
Mateo-Seco L.F., Macrina, in The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, eds. L.F. Mateo-Seco - G. Maspero, Brill, Leuven 2010, 471-474.
Mateo-Seco L.F., Vita Macrinae, in The Brill Dictionary of Gregory of Nyssa, eds. L.F. Mateo-Seco - G. Maspero, Brill, Leuven 2010, 469-470.
McGuckin J., Macrina, in Encyclopedia of Monasticism, ed. W.M. Johnston, vol. 2, Taylor & Francis, Chicago –London 2000, 801.
Momigliano A., The Life of St. Macrina by Gregory of Nyssa, in On Pagans, Jews, and Christians, Wesleyan, Middletown 1987, 206-221.
Pfister J.E., A biographical note: The Brothers and Sisters of St. Gregory of Nyssa, “Vigiliae Christianae” 18 (1964), 108-113.
Pouchet J.R., Basile le Grand et son univers d'amis d'après sa correspondance: une stratégie de communion, Institutum Patristicum Augustinianum, Roma 1992.
Quasten J., Patrology, vol. 3, Resources for Christian Living, Allen 1983.
Radde-Gallwitz A., Basil of Caesarea. A guide to his life and doctrine, Wipf & Stock Pub Eugene 2012.
Ramelli I., Saggio introduttivo, in Gregorio di Nissa, Sull’anima et resurrezione, RCS Libri, Milano 2007, 5-341.
Rebenich S., Inventing an Ascetic Hero. Jerome’s Life of Paul the First Hermit, in Jerome of Stridon. His Life, Writings and Legacy, eds. A. Cain – J. Lössl, Routledge, New York 2009, 13-27.
Rousseau P., Basil of Caesarea, University of California Press, Berkeley – Los Angeles – London 1998.
Rubenson S., Letters of St. Antony: Monasticism and the Making of A Saint, Trinity Press Int'l, Minneapolis 1995.
Sauget J.M., Macrina la Giovane, in Bibliotheca Sanctorum, vol. 8, Città Nuova, Roma 1996, 457.
Silvas A.M., Macrina the Younger. Philosopher of God, Brepols Publishers, Turnhout 2008.
Silvas A.M., The Asketikon of St Basil the Great, Oxford University Press, Oxford - New York 2005.
Voss B.R., Der dialog in der frühchristlichen Literatur, Wilhelm Fink Verlag, München 1970.
Wessel S., Memory and Individuality in Gregory of Nyssa’s De anima et resurrectione, “Journal of Early Christian Studies” 18 (2010), 369-392.
Wipszycka E., Drugi dar Nilu, Tyniec. Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2014.
Wipszycka E., Wstęp, in Atanazy Aleksandryjski, Żywot świętego Antoniego, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1987, 31-54.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 371
Liczba cytowań: 0