TY - JOUR AU - Wałęga, Agnieszka PY - 2016/11/04 Y2 - 2024/03/29 TI - „Szkoła” źródłem w badaniach historyczno-pedagogicznych polskich instytucji edukacyjnych doby zaborów JF - Studia Paedagogica Ignatiana JA - SPI VL - 19 IS - 2 SE - Raporty z badań DO - 10.12775/SPI.2016.2.012 UR - https://apcz.umk.pl/SPI/article/view/SPI.2016.2.012 SP - 253-270 AB - <p>Artykuł stanowi próbę ukazania znaczenia czasopisma pedagogicznego „Szkoła” w badaniach nad dziejami polskich placówek edukacyjnych drugiej połowy XIX i początków XX wieku. Czasopiśmiennictwo jako źródło do dziejów oświaty i wychowania cieszy się od wielu lat znacznym zainteresowaniem licznych badaczy. „Szkoła” stanowi w tym zakresie niezwykle cenny materiał do badań. To pierwsze w Galicji czasopismo pedagogiczne, którego wydawanie środowiska nauczycieli i działaczy oświatowych zainicjowały w 1868 roku. Jego powstanie było widocznym sygnałem aktywizacji galicyjskich pedagogów oraz wyrazem ich dążeń do pełnego wykorzystania przyznanych Polakom pod zaborem austriackim swobód. W 1871 roku pismo zostało oficjalnym organem działającego we Lwowie Towarzystwa Pedagogicznego (od 1906 roku Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego). Na łamach tego periodyku, w ciągu 70 lat jego istnienia, toczono dyskusje o konieczności powoływania nowych placówek edukacyjnych, anonsowano powstanie wielu tego typu instytucji oraz informowano o ich dalszym rozwoju. Ze względu na to, że „Szkoła” dedykowana była przede wszystkim problemom szkolnictwa ludowego i kształceniu nauczycieli tych placówek w seminariach nauczycielskich, to im właśnie poświęcano najwięcej uwagi. Jednak na kartach pisma nie zabrakło także tekstów poświęconych innym szczeblom i typom szkół. To tam dokumentowano niezwykle starannie rozwój szkolnictwa żeńskiego, które w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku przechodziło znaczące zmiany i rozszerzało ofertę oświatową m.in. o żeńskie gimnazja czy seminaria nauczycielskie. Na łamach „Szkoły” można też szukać wyraźnych śladów rozwoju edukacji przedszkolnej czy placówek przeznaczonych dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz wielu innych instytucji edukacyjnych.</p> ER -