Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • English
  • Język Polski

Linguistica Copernicana

Structural Classification of Parenthetical Remarks
  • Home
  • /
  • Structural Classification of Parenthetical Remarks
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 1 No. 1 (2009) /
  4. ARTYKUŁY

Structural Classification of Parenthetical Remarks

Authors

  • Andrzej Moroz Uniwersytet Mikołaja Kopernika Instytut Języka Polskiego

DOI:

https://doi.org/10.12775/LinCop.2009.008

Keywords

składnia formalna, wtrącenie, wyrażenie parentetyczne, klasyfikacja wtrąceń

Abstract

This  text  attempts  at  classifying  Polish  parenthetical  remarks.  Such  syntactic strings are a part of predication, although they are bilateraly isolated with respect to it. Parenthetical strings are divided into five classes in accordance with the following criteria: formal  relation  to  the main constituent, distributional equivalence with  respect  to  the main constituent, attachment to the main sentence through componential connotation, and ability  to  realize  independent predication. These properties enable distinguishing the following five classes: a) improper parenthetical strings distributionally equivalent to an appropriate component of the main string; b) improper parenthetical strings with co-occurring components; c) improper parenthetical strings without co-occurring components; d) syntactically independent proper parenthetical strings; e) syntactically dependent proper parenthetical strings.

References

ANDREJEWICZ U., 2001, Jeszcze raz o pojęciu frazy, w: W. Gruszczyński, U. Andrejewicz, M. Bańko, D. Kopcińska (red.), Nie bez znaczenia... Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu z okazji jubileuszu 15000 dni, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 41–46.

BĄBA S., MIKOŁAJCZAK S., 1973, Parenteza we współczesnej prozie polskiej (klasyfikacje i funkcje), w: W. Kuraszkiewicz, T. Witczak (red.), Studia Polonistyczne I, Poznań: Wyd. Naukowe UAM, s. 7–31.

DOBACZEWSKI A., 1998, Cechy składniowe i semantyczne polskich dopowiedzeń potwierdzających, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.

GÓRNY W., 1966, Składnia przytoczenia w języku polskim, Warszawa: PIW.

GROCHOWSKI M., 1983, Metatekstowa interpretacja parentezy, w: T. Dobrzyńska, E. Janus (red.), Tekst i zdanie, Wrocław: Ossolineum, s. 247–258.

GROCHOWSKI M., 1986, Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław: Ossolineum.

GROCHOWSKI M., 1987, O miejscu interiekcji w systemie gramatycznym języka (na przykładzie współczesnego języka polskiego), Prilozi 12, 2, Skopje: MANU, s. 51–59.

GROCHOWSKI M., 2004, Jednostki leksykalne o postaci ba jako komentarz metatekstowy ,Poradnik Językowy, z. 2, s. 18–26.

KALLAS K., 1980, Grupy apozycyjne we współczesnym języku polskim, Toruń: Wyd. UMK.

KAŁKOWSKA A., 1998, Funkcja tekstotwórcza zdań z członami dyslokowanymi – w perspektywie kotrastywnej, w: J. Bartmiński, B. Boniecka (red.), Tekst. Problemy teoretyczne, Lublin: Wyd. UMCS, s. 89–98.

KAŁKOWSKA A., 2003, Parenteza jako składnik tekstu polifonicznego, w: I. Bobrowski (red.) Anabasis. Prace ofiarowane Profesor Krystynie Pisarkowej, Kraków: Wyd. Lexis, s. 107–119.

KAWKA M., 1988, Bo metatekstowe, Polonica XIII, s. 65–83.

KLEMENSIEWICZ Z., 1946, Gramatyka współczesnej polszczyzny kulturalnej w zarysie, Wrocław: Książnica – Atlas.

MAKARSKI W., 1971, O zestawieniu z parentezą, Roczniki Humanistyczne KUL 19/1, s. 351–370.

MAKARSKI W., 1976, O typach wypowiedzeń zestawionych, Roczniki Humanistyczne 24/1, s. 297–301.

MARCJANIK M., 1978, Wtrącenia nawiasowe we współczesnej prasie, Poradnik Językowy, z. 6, s. 261–268.

MOROZ A., 2007, Uwagi o ciągach parentetycznych rzecz jasna, Język Polski LXXXVII, z. 4–5, s. 285–293.

SALONI Z., ŚWIDZIŃSKI M., 1998, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.

STARZEC A., 1994, Metatekst w tekstach popularnonaukowych i naukowych, Zeszyty Naukowe WSP im. Powstańców Śląskich w Opolu. Językoznawstwo XV, s. 55–77.

SZUPRYCZYŃSKA M., 1996, Pozycja składniowa frazy celownikowej w zdaniu polskim, Toruń: Top Kurier.

ŚWIDZIŃSKI M., 1990, Przecinek jako jednostka składniowa, Poradnik Językowy, z. 4, s. 578–588.

ŚWIDZIŃSKI M., 1996, Własności składniowe wypowiedników polskich, Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.

WIERZBICKA A., 1971, Metatekst w tekście, w: M. R. Mayenowa (red.), O spójności tekstu, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 105–121.

WIŚNIEWSKI M., 1994, Strukturalna charakterystyka polskich wypowiedzeń niezdaniowych, Toruń: Wyd. UMK.

Linguistica Copernicana

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2009-01-01

How to Cite

1.
MOROZ, Andrzej. Structural Classification of Parenthetical Remarks. Linguistica Copernicana. Online. 1 January 2009. Vol. 1, no. 1, pp. 157-169. [Accessed 4 July 2025]. DOI 10.12775/LinCop.2009.008.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 1 No. 1 (2009)

Section

ARTYKUŁY

Stats

Number of views and downloads: 775
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

składnia formalna, wtrącenie, wyrażenie parentetyczne, klasyfikacja wtrąceń
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop