Researching Memoir-based Stories of Jewish Suffering during the Second World War
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.2.2020.003Keywords
memoirs-based story, oral history, folklore-generating situation, edition of folkloristic textsAbstract
Memoirs and the so-called oral testimonies provide a valuable source for learning about the microhistory of individual people’s experience connected with the tragedy of the Jews duringthe Second World War. This has been proved by researchers from the Polish Centre for Holocaust Research of the Polish Academy of Sciences and their extensive work published
in 2018 under the title Dalej jest noc, Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski [„Night without End: The Fate of Jews in Selected Counties of Occupied Poland”]. As I argue, the memoir-based stories collected by folklore researcher Dionizjusz Czubala in the many years of his field studies connected with this subject matter can substantially
enrich the analysis of the current memory of those tragic events. Unfortunately, the way these stories were edited by Piotr Grochowski in the volume entitled O tym nie wolno
mówić… Zagłada Żydów w opowieściach wspomnieniowych ze zbiorów Dionizjusza Czubali ["We are not allowed to speak about it. The extermination of the Jews in memoirs from the collection of Dionizjusz Czubala"] (2019) does not offer such a possibility. I would like to question not only the very method in which these texts were edited but also their order in the anthology, which reveals the traditional (illustrative) approach to the materials collected in field studies. As a result, the reader cannot follow the process of changes occurring in the narrators’ attitudes to the Jewish themes and problems. Moreover, I also argue against Grochowski’s positioning the memoirs somewhere “between” research practices from the sphere of folklore studies and oral history. Finally, I propose that the value of materials obtained with the use of the oral history method resides in analyses and interpretations coming from different scientific domains.
References
Adamowski, J., Bartmiński, J. (oprac. dyskusji) (1979). O zbieraniu i wydawaniu tekstów
folkloru. „Literatura Ludowa”, nr 1/3, s. 3-18.
Bartmiński, J. (2008). O wartościach słowa mówionego. W: S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta (red.), Historia mówione w świetle etnolingwistyki (s. 9-16). Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.
Bartmiński, J. (2014). Historia mówiona – interdyscyplinarna i wieloaspektowa. W: S. Niebrzegowska-Barmińska, J. Szadura, M. Szumiło (red.), Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznych (s. 9-24). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Czubala, D. (1978). Folklor garncarzy polskich. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Czubala, D. (1985). Opowieści z życia. Z badań nad folklorem współczesnym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Czubala, D. (1985b). Z badań nad opowieścią wspomnieniową w Związku Radzieckim. W: Społeczne funkcje folkloru (s. 37-55). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Czubala, D. (1996). Nasze mity współczesne. Katowice: Fundacja Dom Dostępny.
Czubala, D. (2005). Wokół legendy miejskiej. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej.
Czubala, D., Kozera, A. (2012).Wojenne opowieści wspomnieniowe. Kielce: Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych w Pińczowie.
Czubala, D. (2012). Opowiadania z życia czy oral history. W: D. Czubala, A. Kozera, Wojenne opowieści wspomnieniowe (s. 13-39). Kielce: Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych w Pińczowie.
Czubala, D. (2014). Polskie legendy miejskie. Studium i materiały. Katowice: Stowarzyszenie Thesaurus Silesiae – Skarb Śląski.
Czubala, D. (2017). Pamięć Zagłady w narracji folklorystycznej. „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, 203-229.
Czubala, D. (2019). Refleksje z badań terenowych nad opowieściami wspomnieniowymi dotyczącymi Żydów. W: P. Grochowski (red.), O tym nie wolno mówić... Zagłada Żydów w opowieściach wspomnieniowych ze zbiorów Dioniuzjusza Czubali (s. 38-46).Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Dunaway, D.K. (1996). Introduction. The Interdisciplinarity of Oral History. W: D.K. Dunaway,
W.K. Baum (ed.). Oral History. An Interdisciplinary Anthology. Second Edition. London, New Delhi
Engelking, B. (1994). Zagłada i pamięć. Doświadczenie Holocaustu i jego konsekwencje opisane na podstawie relacji autobiograficznych. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Engelking, B., Grabowski, J. (red.) (2018), Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski. T.I-II. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów.
Gerlich, M.G. (1998). Auschwitz – dylematy i rozterki. Wizja obozu w świetle „ludowych” przekazów górnośląskich. „Zeszyty Oświęcimskie”, 22, 335-356.
Grochowski, P. (red.) (2019a). O tym nie wolno mówić... Zagłada Żydów w opowieściach wspomnieniowych ze zbiorów Dioniuzjusza Czubali. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grochowski, P. (2019b). Ustne narracje o Holokauście. Między folklorem a historia mówioną. W: Tenże (red.), O tym nie wolno mówić... Zagłada Żydów w opowieściach wspomnieniowych ze zbiorów Dioniuzjusza Czubali (s. 7-37). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hajduk-Nijakowska, J. (2016). Doświadczanie pamięci. Folklorystyczny kontekst opowieści wspomnieniowych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Hernas, Cz. (1975). Miejsce badań nad folklorem literackim. „Pamiętnik Literacki”, 2, 3-15.
Koprowska, K. (2018). Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Kozera, A. (oprac.) (2008). Z teki folkloru Dionizjusza Czubali. Wojenne opowieści wspomnieniowe. T.1. Kielce: Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych w Pińczowie.
Kozera, A. (oprac.) (2010). Z teki folkloru Dionizjusza Czubali. Wojenne opowieści wspomnieniowe. T.II. Kielce: Wyższa Szkoła Umiejętności Zawodowych w Pińczowie.
Kudela-Świątek, W. (2014). Interdyscyplinarność w badaniach oral history: konieczność czy sposób na nowatorstwo? W: S. Niebrzegowska-Barmińska, J Szadura, M. Szumiło (red.), Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kurowska-Budzan, M. (2009). Antykomunistyczne podziemie zbrojne na Białostocczyźnie. Analiza współczesnej symbolizacji przeszłości. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.
Libionka, D. (2018). Powiat miechowski. W: B. Engelking, J. (red.), Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski. T. II (s. 11-211). Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów.
Ligęza, J. (1958). Ludowa literatura górnicza. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Ligęza, J. (1972). Awans opowieści wspomnieniowych. W: R. Górski, J. Krzyżanowski (red.) Z Zagadnień twórczości ludowej. Studia folklorystyczne (s. 155-170). Wrocław: Zakład Narodowy im, Ossolińskich.
Łazuk, M. (oprac. dyskusji) (1976). Co to jest język folkloru? „Literatur Ludowa”, nr 4/5, 3-20.
Millerowa, E., Pawlakowa, D., Skrukwa, A. (oprac.) (2005). Raptularz Antoniny Konopczanki. W:O.Kolberg, Dzieła wszystkie. T.73/III, Krakowskie. Suplement do tomów 5-8 (s. 50-105). Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga.
Simonides, D. (1969).Współczesna śląska proca ludowa. Opole: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Simonides, D. (1972). Powstania śląskie we współczesnych opowiadaniach ludowych. Opole: Instytut Śląski.
Tokarska-Bakir, J. (2004). Rzeczy mgliste. Eseje i studia. Sejny: „Pogranicze”.
Tokarska-Bakir, J. (2008). Legendy o krwi. Antropologia przesądu (z cyklu: Obraz osobliwy). Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Tokarska-Bakir, J. (2018). Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego. T. I-II. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Tokarska-Bakir, J. (2019). Bełk i inne miejsca. Opowieść o dziesiętnikach-zastawnikach. „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, 136-165.
Downloads
Published
Versions
- 2022-01-28 (2)
- 2021-03-06 (1)
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Journal of Folklore and Popular Culture. Literatura Ludowa
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 209
Number of citations: 0