Wymagania składniowe form trybu rozkazującego we współczesnym języku polskim (w nawiązaniu do artykułu M. Gębki-Wolak i A. Moroza (2011))
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2016.013Słowa kluczowe
tryb rozkazujący, konotacja, wymaganie składniowe, pozycja składniowaAbstrakt
Celem artykułu jest dyskusja z niektórymi sądami dotyczącymi właściwości składniowych form trybu rozkazującego czasowników BAĆ SIĘ, OBAWIAĆ SIĘ, LĘKAĆ SIĘ wyrażonymi przez M. Gębkę-Wolak i A. Moroza w artykule Indywidualne dyspozycje składniowe form trybu rozkazującego (na przykładzie czasowników BAĆ SIĘ, OBAWIAĆ SIĘ, LĘKAĆ SIĘ) (2011). Przeprowadzone rozważania prowadzą do wniosku, że wbrew opinii tych Autorów formy trybu rozkazującego czasowników BAĆ SIĘ, LĘKAĆ SIĘ, OBAWIAĆ SIĘ nie mają odmiennych wymagań składniowych od form trybu oznajmującego tychże czasowników.
Bibliografia
Bańko M., 2002, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bartmiński J. (red.), 1988, Konotacja, Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.
Bogusławski A., 1974, O rozkaźniku, Prace Filologiczne XXV, s. 192–197.
Bogusławski A., 2002, Myślenie życzeniowe i działanie życzeniowe. Jeszcze o rozkaźniku i narzędziach pokrewnych, w: W. Gruszczyński (red.), Język narzędziem myślenia i działania, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, s. 86–95.
Bogusławski A., 2009, Polski rozkaźnik w ujęciu operacyjnym, Poradnik Językowy, z. 1, s. 3–12.
Danielewiczowa M., 2010, Schematy składniowe – podstawowe kwestie metodologiczne, Poradnik Językowy, z. 1, s. 3–12.
Gębk a-Wolak M., Moroz A., 2009, Poprawność a akceptowalność. Problemy teoretyczne, Język Polski LXXXIX, z. 2, s. 124–134.
Gębk a-Wolak M., Moroz A., 2011, Indywidualne dyspozycje składniowe form trybu rozkazującego (na przykładzie czasowników BAĆ SIĘ, OBAWIAĆ SIĘ, LĘKAĆ SIĘ), w: M. Bańko, D. Kopcińska (red.), Różne formy. Różne treści, Warszawa: Wydział Polonistyki UW, s. 59–71.
GOJP – Doroszewski W., Wieczorkiewicz B., 1972, Gramatyka opisowa języka polskiego z ćwiczeniami, t. 2: Fleksja. Składnia, wyd. 5., Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Grochowski M., 1981, Problem rozróżniania znaczeń czasowników polisemicznych, w: A. Bartoszewicz, J. Wajszczuk (red.), Budowa, semantyka i łączliwość czasowników w języku rosyjskim i polskim, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 33–39.
Grzegorczykowa R., 2004, Wykłady z polskiej składni, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Huszcza R., 2006: Honoryfikatywność: gramatyka, pragmatyka, typologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
ISJP – Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Klemensiewicz Z., 1983, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, wyd. 11., Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kopcińska D., 2001, Schemat zdaniowy jako jednostka języka, w: W. Gruszczyński (red.), Nie bez znaczenia... Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu z okazji jubileuszu 15000 dni pracy naukowej, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 171–177.
Kopcińska D., 2010, Schematy zdaniowe a schematy składniowe czasownika, w: B. Czopek-Kopciuch, P. Żmigrodzki (red.), Język polski – wczoraj, dziś, jutro, Kraków: Wydawnictwo Lexis, s. 232–240.
Laskowski R., 1998a, Kategorie morfologiczne języka polskiego – charakterystyka funkcjonalna, w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski i H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, wyd. 2 zmienione., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 151–224.
Laskowski R., 1998b, Semantyka trybu rozkazującego, Polonica XIX, s. 5–29.
Linde-Usiekniewicz J., 1990, Formy złożone polskiego imperatiwu, Poradnik Językowy, z. 6, s. 463–467.
Moroz A., 2009, Ocena poprawności związków konotacyjnych, Język Polski LXXXIX, z. 2, s. 145–153.
Nagórko A., 1993, Konotacja w polskich pracach składniowych, Poradnik Językowy, z. 5, s. 231–241.
NSPP – Markowski A. (red.), 1999, Nowy słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Przepiórkowski A. i in., 2014: Przepiórkowski A., Skwarski F., Hajnicz E., Patejuk A., Świdziński M., Woliński M., Modelowanie własności składniowych czasowników w nowym słowniku walencyjnym języka polskiego, Polonica XXXIII, s. 159–178.
Saloni Z., 1992, Co istnieje, a co nie istnieje we fleksji polskiej, Prace Filologiczne XXXVII, s. 75–87.
Saloni Z., 2007a, Czasownik polski. Odmiana. Słownik, wyd. 3. zmien., Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Saloni Z., 2007b, Słownik gramatyczny języka polskiego. Podstawy teoretyczne, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Saloni Z., Świdziński M., 1998, Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. 4 zmien., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
SSGCP – Polański K. (red.), 1980–1992, Słownik syntaktyczno-generatywny czasowników polskich t. 1–5, Wrocław [online:] http://rcin.org.pl/dlibra/docmetadata?id=3268&from=publication [05.06.2016].
Szober S., 1966, Gramatyka języka polskiego, oprac. W. Doroszewski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Szupryczyńska M., 1996a, Pozycja składniowa frazy celownikowej w zdaniu polskim, Toruń: Wydawnictwo TOP Kurier.
Szupryczyńska M., 1996b, Problem pozycji składniowej, w: K. Kallas (red.), Polonistyka toruńska Uniwersytetowi w 50. rocznicę utworzenia UMK. Językoznawstwo, Toruń: Wydawnictwa UMK, s. 135–144.
Świdziński M., 1999, O ograniczeniach aparatu pojęciowego schematów zdaniowych, w: W. Banyś, L. Bednarczuk, S. Karolak (red.), Studia lingwistyczne ofiarowane Profesorowi Kazimierzowi Polańskiemu na 70-lecie Jego urodzin, Katowice: Wydawnictwo UŚ, s. 187–197.
Tokarski J., 1951, Czasowniki polskie. Formy, typy, wyjątki, słownik, Warszawa: Wydawnictwo S. Arcta.
Tokarski J., 1973, Fleksja polska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Topolińska Z., 1966, O kategoriach gramatycznych polskiego imperatiwu, Język Polski, z. 3, s. 167–173.
USJP – Dubisz S. (red.), 2008, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa, wersja elektroniczna (USB Flash Drive).
Wróbel H., 2001, Gramatyka języka polskiego, Kraków: Od Nowa.
WSJP – Żmigrodzki P. (red.), 2016: Wielki słownik języka polskiego, [online:] http://www.wsjp.pl/ [05.06.2016].
WSJP PAN – Zasady..., 2015: Wielki słownik języka polskiego PAN. Zasady opracowania, zestawił P. Żmigrodzki, wyd. 2., Kraków, [online:] http://www.wsjp.pl/pobieranie/Zasady_opracowania_WSJP.pdf [05.06.2016]
Zaron Z., 2009b, Zależności różne formy. Konotacja i akomodacja, w tejże: Wybrane problemy składni funkcjonalnej, Warszawa: Bel Sudio, s. 99–113.
Zaron Z., 2012, Konotacja nie jedno ma imię, w: Ju. Apresjan et all (eds.), Meaning, Texts and other Exciting Things. A Festschrift to Commemorate the 80th Anniversary of Professor Igor Alexandrovic Mel’cuk, Moskwa: Jazyki slavjanskoj kultury, s. 672–681.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 636
Liczba cytowań: 0