Traseologia w badaniach krzemieniarstwa najstarszych społeczności rolniczych na Niżu Polskim. Materiały krzemienne kultury ceramiki wstęgowej rytej ze stanowiska 5 w Bocieniu, gm. Chełmża, woj. kujawsko-pomorskie
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ARCH.2012.003Abstrakt
Traseologia najczęściej utożsamiana jest z metodą określania realnych funkcji rozmaitych pradziejowych wytworów niemetalowych – nieorganicznych (krzemiennych, obsydianowych, kamiennych) i organicznych (z kości, rogu, poroża) za pomocą analizy mikroskopowej (Małecka-Kukawka 2001, s. 9–14). Rzeczywiście, na poziomie analitycznym, czyli identyfikacji funkcji danego narzędzia, takie pojmowanie wspomnianej metody jest poprawne. Kwestią otwartą pozostaje, jak w dalszych interpretacjach wykorzystana zostanie wiedza o funkcjach wytworów, uzyskana drogą analizy mikroskopowej. Możliwości w tym zakresie wydają się nieograniczone, zaś zakres interpretacji zależy przede wszystkim od przyjmowanych założeń teoretycznych i wynikającej z nich wizji przeszłej rzeczywistości (por. szerzej Małecka-Kukawka 2001, s. 178–184; Osipowicz 2010, s. 243–254). Wskazując tylko kilka potencjalnych możliwości, analiza traseologiczna umożliwia określenie zróżnicowania prac wykonywanych narzędziami pradziejowymi (rekonstrukcja elementów gospodarki), czy stwierdzenie zróżnicowania funkcjonalnego w obrębie pozostałości po osadnictwie (np. stref związanych z dzieleniem tusz zwierzęcych, obróbką kości, poroża, skór, mięsa). W połączeniu z analizami szczątków kostnych poddawanych obróbce narzędziami krzemiennymi oraz z wynikami analiz innych kategorii źródeł, możemy uzyskać wyjątkową bazę danych, pozwalającą na ważne interpretacje z zakresu życia codziennego i zachowań ludzkich na przestrzeni tysiącleci. W taki sposób rozumienia celów wykonywanych analiz źródeł, pozyskanych podczas badań wykopaliskowych, wpisuje się niniejszy artykuł.
Bibliografia
Bienias D.
-2006 Charakterystyka fizjograficzna stanowiska, [w:] Opracowanie, s. 8–9.
Gurtowski P., Gleński G., Siewiaryn M.
-2006 Kultura ceramiki wstęgowej rytej, [w:] Opracowanie, s. 69–108.
Korobkowa G. F.
-1999 Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń.
Dzieduszycka-Machnikowa A., Lech J.
-1976 Neolityczne zespoły pracowniane z kopalni krzemienia w Sąspowie, Wrocław.
Kulczycka-Leciejewiczowa A.
-1997 Strachów, osiedla neolitycznych rolników na Śląsku, Wrocław.
Małecka-Kukawka J.
-1992 Krzemieniarstwo społeczności wczesnorolniczych ziemi chełmińskiej (2 połowa VI–IV tysiąclecie p.n.e.), Toruń.
-2001 Między formą a funkcją. Traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej, Toruń.
-2008 O mezolicie, neolicie i krzemieniu czekoladowym, [w:] Krzemień czekoladowy w pradziejach, Studia nad gospodarką surowcami krzemiennymi w pradziejach, t. 7, red. W. Borkowski i in., Warszawa–Lublin, s. 185–202.
Osipowicz G.
-2010 Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne, Toruń.
Opracowanie
-2006 Opracowanie wyników ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych na odcinku A1 planowanej autostrady w woj. kujawsko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Bocień, gm. Chełmża, stanowisko 5, t. 1, maszynopis w archiwum Zespołu do Badań Autostrady A1; Instytutu Archeologii UMK, Toruń.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 444
Liczba cytowań: 0